By Luke Sumpter


Belangrijkste punten:

  • Overvoeding ontstaat wanneer planten te veel voedingsstoffen ontvangen.
  • Na verloop van tijd kan te veel voeding leiden tot zoutophoping in de aarde, wortelschade en achterblijvende groei.
  • Ontdek hier de belangrijkste tekenen en oorzaken van overvoeding.
  • Leer hoe je dit probleem aanpakt en hoe je voorkomt dat het opnieuw gebeurt.

Het kweken van gezonde wietplanten vereist de juiste balans van voedingsstoffen. Het is echter vrij gemakkelijk om in de val van overvoeding te trappen, zeker wanneer je net met kweken begint.

Problemen ontstaan wanneer planten meer voedingsstoffen ontvangen dan ze kunnen opnemen. Dit kan namelijk leiden tot vertraagde groei, voedingsblokkade en een verminderde oogst. Om succesvol wiet te kweken, is het belangrijk dat je begrijpt wat de oorzaken zijn en hoe je deze voorkomt.

In deze handleiding ontdekken we de oorzaken van overvoeding bij wietplanten. Je leert ook de tekenen herkennen en handige tips om het probleem op te lossen. Met deze kennis kun je het een volgende keer voorkomen.

Gesplitste afbeelding. Links voegt een gieter water toe aan zwarte potten met substraat. Rechts vertoont een kleine, verwelkte cannabisplant in een pot duidelijke tekenen van overbemesting.

Wat is overvoeding en waarom is het een probleem?

Overvoeding ontstaat wanneer je te grote hoeveelheden van een specifieke, synthetische meststof toedient. Dit resulteert in een ophoping van ionische zouten in de aarde of het medium voor hydroponics. Dit heeft schadelijke gevolgen, waaronder wortelschade en groeistoornissen.

Wietplanten hebben verschillende macronutriënten en micronutriënten nodig. Deze gebruiken ze om hun fysiologische functies in alle stadia van hun levenscyclus te vervullen. Maar afhankelijk van het groeistadium verandert hun behoefte aan bepaalde stoffen.

Wanneer je op het juiste moment te weinig van de juiste voedingsstoffen toedient, kunnen problemen ontstaan. Op dezelfde manier kan het toedienen van te veel voeding ook een negatieve impact hebben op de gezondheid, ontwikkeling en uiteindelijke opbrengst van de plant.

Wat is het verschil tussen overvoeding en voedingsverbranding?

Kwekers halen de begrippen overvoeding en voedingsverbranding vaak door elkaar, maar dit zijn verschillende dingen. Hoewel de twee aandoeningen nauw verwant zijn aan elkaar, hebben beide unieke kenmerken.

Overvoeding ontstaat meestal over een langere periode en is het gevolg van een verkeerd voedingsschema. Als je bijvoorbeeld regelmatig iets te veel synthetische stikstof toedient, kan zout zich in het groeimedium ophopen.

Deze ophoping veroorzaakt weer allerlei problemen met de pH en de opname van voeding. Uiteindelijk gaan je planten dan tekenen van toxiciteit vertonen. Denk hierbij aan buitengewoon donkergroene bladeren, groeiachterstand, verwelking en krullende bladeren.

Voedingsverbranding is daarentegen een meer acute aandoening. Het ontstaat na een plotselinge toediening van grote hoeveelheden synthetische meststoffen. Deze 'overdosis' leidt tot directe chemische schade. Dit zie je terug in het bladerdak van de plant, meestal in de vorm van gele en bruine verkleuring, maar ook in verbrande en knapperige bladeren.

Overvoeding Voedingsverbranding
Cause Langdurig te veel voeding Acute overdosis voeding
pH- en EC-niveaus Onbalans Meestal te hoog
Symptomen Vertraagde groei, ophoping van zout Bladpunten kleuren bruin
Oplossing Medium spoelen, voeding aanpassen Voedingsstoffen verminderen, spoelen

Meest voorkomende oorzaken van overvoeding in wiet

De belangrijkste oorzaak van overvoeding bij wiet is het overmatig toedienen van een bepaalde meststof. Maar uiteindelijk hangt de exacte oorzaak ook van een aantal variabelen af.

Lees verder om de voornaamste oorzaken van overvoeding bij wietplanten te ontdekken. Wanneer je bekend bent met de verschillende factoren, kun je beter achterhalen waar je zelf de fout bent ingegaan, mocht je ooit tekenen van overbemesting herkennen.

Te hoge concentratie meststoffen

Veel beginnende kwekers zijn van mening dat meer voeding leidt tot een snellere groei, sterkere planten en grotere toppen. Dat klopt niet helemaal. Voeding kan zeker de ontwikkeling en groei van planten stimuleren, maar een te hoge concentratie ervan doet meer kwaad dan goed.

Beginnende kwekers kunnen soms te enthousiast zijn en te veel voeding geven. Daarnaast kan overbemesting het gevolg zijn van andere onschuldige fouten. Zo kan het gebeuren dat je de voedingsrichtlijnen op het etiket niet correct interpreteert of geconcentreerde voeding vergeet te verdunnen voordat je het aan je planten geeft.

Onjuist voedingsschema voor de groeifase van je wietplant

Overvoeding komt ook voor wanneer je je planten wel de juiste hoeveelheid voeding geeft, maar dat in de verkeerde fase van het groeiproces doet. Zo hebben planten in de groeifase veel stikstof nodig. Als je deze hoeveelheid aan zaailingen of bloeiende planten geeft, is de dosering veel te hoog.

Bekijk hieronder een kort overzicht van de voedingsbehoeften van planten in elk stadium:

Zaailing
N (stikstof) Laag
P (fosfor) Laag
K (kalium) Laag

Geef alleen pH-aangepast water om verbranding van jonge wortels te voorkomen

Vegetatieve fase
N (stikstof) Hoog
P (fosfor) Gemiddeld
K (kalium) Gemiddeld

Hoge niveaus stikstof stimuleren de groei van bladeren

Bloei
N (stikstof) Laag
P (fosfor) Hoog
K (kalium) Hoog

Hogere niveaus van fosfor en kalium bevorderen de ontwikkeling van toppen

Late bloei
N (stikstof) Geen
P (fosfor) Geen
K (kalium) Geen

Geef geen voeding en spoel je planten

Onjuiste pH en EC

De pH en de elektrische conductiviteit (EC) spelen een belangrijke rol bij de opname van voedingsstoffen. Als deze factoren uit balans zijn, kan dit tot overbemesting leiden doordat voedingsstoffen worden geblokkeerd of juist overmatig worden opgenomen.

Als de pH te hoog of te laag is, zijn bepaalde voedingsstoffen niet beschikbaar voor de plant. Als kweker zul je dan meer voeding toedienen, terwijl dat eigenlijk niet nodig is. Terwijl de plant sommige voedingsstoffen niet op kan nemen, kunnen andere wel toegankelijk blijven, waardoor ze er een te grote hoeveelheid van opneemt.

Aan de andere kant duiden hoge EC-niveaus op een overschot aan opgeloste zouten. Dit kan giftige situaties creëren voor de wortels, waardoor de onbalans in voedingsstoffen zelfs verergert. Door de pH en EC regelmatig te testen, kun je overvoeding voorkomen voordat het een probleem is.

Om de pH bij te houden, kun je met regelmaat een pH meter gebruiken. Met producten als pH-up en pH-down kun je eventueel aanpassingen doen. 

Aarde
Optimale pH 6,0-7,0
Optimale EC 1,2-2,0
Hydroponics
Optimale pH 5,5-6,5
Optimale EC 1,0-2,0

Gebruik een digitale meter om de EC precies te meten. Corrigeer de EC door te verdunnen met zuiver water als het niveau te hoog is. Wanneer het niveau te laag is, kun je voedingsstoffen toevoegen.

Zaailing/stek
Aarde EC (mS/cm) 0,6–1,0
Hydro EC (mS/cm)
0,4–0,8
Vegetatieve stage
Aarde EC (mS/cm) 1,2–1,8
Hydro EC (mS/cm) 1,0–1,6
Vroege bloei
Aarde EC (mS/cm) 1,4–2,0
Hydro EC (mS/cm) 1,6–2,0
Bloei
Aarde EC (mS/cm) 1,6–2,2
Hydro EC (mS/cm) 1,8–2,2
Late bloei (spoelen)
Aarde EC (mS/cm) 0,6–1,2
Hydro EC (mS/cm) 0,6–1,0

Problemen met synthetische versus biologische voeding

Wanneer je direct resultaat wilt, zullen synthetische meststoffen sneller werken. Maar bij verkeerd gebruik is het risico op overvoeding helaas ook groter.

Synthetische voeding wordt toegediend in de vorm van ionische zouten die de wortels van planten vrijwel onmiddellijk kunnen opnemen. Dit biedt grote voordelen, waaronder het snel verhelpen van een tekort aan bepaalde voedingsstoffen. Maar als je slechts een beetje te veel kunstmest toedient, dwing je je planten om meer voeding op te nemen dan ze letterlijk kunnen behappen.

Daar komt nog bij dat synthetische meststoffen de natuurlijke balans van de bodem verstoren. Ze kunnen wormen, bacteriën en schimmels irriteren, schaden en zelfs doden. Al deze nuttige organismen zijn verantwoordelijk voor de opbouw van de bodemstructuur en de natuurlijke kringloop van voedingsstoffen.

Biologische meststoffen zijn daarentegen niet direct toegankelijk voor planten. De nuttige wezens die uitmaken van het bodemvoedselweb zullen ze namelijk eerst moeten afbreken. Na verloop van tijd verhoogt dit de kwaliteit en vruchtbaarheid van de bodem. Bovendien komen de voedingsstoffen langzamer vrij, wat het risico op overvoeding van je wietplanten bijna elimineert.

Kies waar mogelijk voor organische meststoffen. Effectieve opties zijn onder andere vloeibaar zeewier, visemulsie en Korean Natural Farming (KNF).

Hoe herken je overvoeding in wietplanten?

Wietplanten kunnen veel verschillende symptomen vertonen om uiteenlopende redenen. Hoe kun je de tekenen van overvoeding onderscheiden van die van ongedierte, ziektes en voedingstekorten? Ontdek hieronder hoe je het fenomeen herkent.

Vierdelige afbeelding, die verschillende tekenen van overbemesting bij cannabisplanten laat zien. Van links naar rechts: een blad met verbrande, gekrulde uiteinden; een plant met hangende, verkleurde bladeren; verstrengelde wortels in een pot die op wortelstress duiden; en vergeeld blad met tekorten.

Tekenen van overvoeding in wiet

De belangrijkste tekenen van overbemesting in cannabis zijn onder andere:

  • Omkrullende bladeren: een teveel aan stikstof kan ervoor zorgen dat de bladeren naar beneden krullen, waardoor ze er klauwachtig uitzien.
  • Donkergroene bladeren: een overschot aan stikstof geeft fan leaves een sterk donkergroene kleur en een glanzend, wasachtig uiterlijk.
  • Bronzen vlekken: een teveel aan fosfor in de grond kan ervoor zorgen dat bladeren geel kleuren, met mogelijke bronskleurige vlekken over het bladerdak.
  • Bruine vlekken: een teveel aan kalium is vaak zichtbaar aan bruine vlekken en verschroeide randen op de fan leaves.
  • Vertraagde groei: overvoeding verstoort de plantenprocessen en beschadigt bladeren en dit zie je terug in een vertraagde groei en een verminderde productiviteit.
  • Bladverlies: in extreme gevallen kan langdurige overvoeding de bladeren beschadigen, waardoor ze van de plant vallen.
  • Verkleurde wortels: in een hydroponics setup, waar wortels zichtbaar zijn, zullen ze bruin of zwart kleuren.

De rol van pH en EC bij de diagnose

Zoals eerder vermeld, kunnen zowel pH als EC mogelijke indicaties geven van overbemesting bij je wietplanten. Volg de eenvoudige stappen hieronder om informatie te verzamelen en vergelijk je bevindingen met bovenstaande tabel.

Neem een monster

Om te beginnen, moet je een monster nemen van je afvoerwater. Als je in aarde kweekt, verzamel dan wat aarde, ongeveer 3 cm onder het oppervlak, dichtbij de wortels. Verdun het met gedestilleerd water in een verhouding van 1:1. Als je een hydrocultuur systeem gebruikt, neem dan direct een monster uit het reservoir.

pH meten

Volg de eenvoudige stappen hieronder om een pH-meting te doen:

  1. Kalibreer je pH meter.
  2. Steek de meter in het monster.
  3. Noteer de waarde.
  4. Met producten als pH up of pH down kun je de pH aanpassen, indien nodig.
Video id: 484372680

EC meten

Bij het meten van de EC zijn de stappen vergelijkbaar:

  1. Kalibreer je Pocket conductiviteitsmeter.
  2. Plaats het uiteinde van de meter in het monster.
  3. Lees de meting af op het scherm.
  4. Geef voedingsstoffen om de EC te verhogen, of verdun je hydrocultuuroplossing of spoel je aarde om de EC te verlagen.

Overvoeding in wietplanten verhelpen — stapsgewijze handleiding

Heb je de tekenen van overvoeding herkend en de correcte diagnose gesteld? Dan zul je aan de bak moeten om de balans in je aarde of hydrocultuur systeem te herstellen. Volg de onderstaande stappen om het probleem te verhelpen.

Stap 1: de aarde spoelen

Begin met het spoelen van je aarde. Gelukkig behelst deze techniek niet veel meer dan het toedienen van grote hoeveelheden water aan het kweekmedium om overtollige zouten te verwijderen.

Om effectief te spoelen, moet je drie keer zoveel pH-gecorrigeerd water toedienen als de grootte van de pot. Als voorbeeld: een pot met een inhoud van 10 liter kun je geleidelijk spoelen met 30 liter water met een pH van 6,0.

Stap 2: verplanten

Soms is spoelen niet genoeg om grote hoeveelheden zout uit de aarde te verwijderen. Als je nog steeds tekenen van overvoeding in je wietplanten ziet, is het verstandig je planten te verpotten.

Zet ze over in verse en onbemeste aarde. Pas nu je voedingsschema aan en houd je aan de aanbevolen doseringen van het door jou gekozen product.

Stap 3: herstel de bodem met enzymen en microben

Het inzetten van nuttige microben kan ook helpen om de aarde te herstellen van zoutophoping. Melkzuurbacteriën zijn bijvoorbeeld zinvol om overtollige voeding in de bodem af te breken.

Ook de toepassing van plantaardige producten kan helpen de boel op te ruimen. Zo kan aloë vera-extract helpen om het metabolisme van planten te versnellen, waardoor ze het teveel aan voeding sneller verbruiken.

Wanneer je de problemen met de bodem hebt opgelost, kunnen mycorrhizaschimmels planten ondersteunen bij het herstel. Deze vriendelijke microben werken samen met plantenwortels en helpen de opname van voedingsstoffen te reguleren.

Hoe voorkom je overvoeding in de toekomst?

Nadat je alle stappen hebt gezet om overvoeding in je wietplanten te corrigeren, wil je natuurlijk voorkomen dat je in de toekomst weer met dit probleem te maken krijgt. Gelukkig delen we hieronder enkele tips om je kweek vanaf nu gestroomlijnd en productief te houden.

Juiste voedingsschema en dosering aanpassen

De belangrijkste preventieve maatregel om overvoeding van wietplanten te voorkomen, is direct de simpelste: zorg dat het kweekmedium niet te veel voeding krijgt!

Natuurlijk klinkt dit gemakkelijker dan het is, maar je kunt zelf veel doen. Houd je allereerst aan de richtlijnen op de verpakking van de door jou gekozen producten om binnen de veilige grenzen te blijven. Als je net begint met het kweken van wiet, is het verstandig om te starten met slechts 50% van de aanbevolen dosering. Vanaf dit punt kun je eventueel je dosis verhogen. Bekijk de tabel hieronder voor wat algemene richtlijnen:

Week 1–2 (zaailing)
Stikstof (N) Laag
Fosfor (P) Laag
Kalium (K) Laag
Week 3–5 (groei)
Stikstof (N) Hoog
Fosfor (P) Gemiddeld
Kalium (K) Gemiddeld
Week 6–8 (voorbloei)
Stikstof (N) Gemiddeld
Fosfor (P) Hoog
Kalium (K) Hoog
Week 9–12 (bloei)
Stikstof (N) Laag
Fosfor (P) Hoog
Kalium (K) Hoog

De beste aarde voor een evenwichtige opname van voeding

Gebruik gezonde aarde met een actief bodemleven om overvoeding van je planten tegen te gaan. Stel aarde samen die rijk is aan bronnen van organisch materiaal, zoals compost en wormenmest. Dit verbetert de structuur van je kweekmedium en het vermogen om voedingsstoffen vast te houden.

Maar het creëren van levende aarde eindigt hier niet. Voeg ook probiotica toe, zoals melkzuurbacteriën. Deze helpen om de meststoffen in organisch materiaal en vloeibare voeding, waaronder zeewier en visemulsie, langzaam af te breken.

Deze holistische aanpak zal de gezondheid van de bodem en de planten mettertijd verbeteren, terwijl je ook de kans op overvoeding aanzienlijk verkleint. Bovendien hoef je je aarde niet langer constant met synthetische zouten te overspoelen.

Let op de pH en EC

Test de pH en EC regelmatig om overvoeding te voorkomen. Probeer het meten van beide variabelen een wekelijks onderdeel van je schema te maken. Wanneer je schommelingen vroeg waarneemt, kun je snel ingrijpen voordat je planten er last van krijgen.

Houd je wietplanten gezond met het juiste voedingsmanagement

Je weet nu veel meer over overvoeding en wat je kunt doen om het te voorkomen. Met deze kennis in je achterhoofd kun je gezondere, productievere wietplanten kweken. De oplossingen liggen in gebalanceerde voedingsschema's, zorgvuldige pH- en EC-controle en het gebruik van hoogwaardige aarde en meststoffen. Met de richtlijnen uit dit artikel zullen je wietplanten gedijen en je belonen met een geweldige oogst!