Wat zijn de verschillen tussen Indica- and Sativa-cannabis?

Voor mensen in de cannabiscommunity lijkt de discussie indica versus sativa nooit op te houden. Maar wat vertelt genetica ons nu echt over de fysieke kenmerken van een cannabisplant? En wat zegt het over de effecten en de smaak?

INZICHT IN DE TAXONOMIE VAN CANNABIS

Voor meer inzicht in de verschillen tussen indica en sativa, helpt het om je eerst te verdiepen in de taxonomie van cannabis.

De eerste persoon die cannabis rond 1750 onderbracht in een categorie, was Carl Linnaeus. Volgens hem was het genus een monotype (slechts een soort bevattend). Hij gaf dit monotype de naam _Cannabis sativa_ L. Linnaeus, een Zweedse botanicus, maakte deze categorisering op basis van Europese hennepplanten. In zijn tijd kweekte men die overal in Europa.

In 1785 publiceerde de Franse plantkundige Jean-Baptiste de Lamarck een beschrijving van een andere soort cannabis. Deze was anders dan de variëteit van Linnaeus. Lamarck noemde de soort _Cannabis indica_ Lam. Deze plant bracht daarbij minder goede vezels op. Als middel om dronken te worden, werkte ze echter wel. Hij baseerde zijn beschrijving op planten die hij in India had verzameld.

In de 20e eeuw identificeerde de Russische botanicus D.E. Janichevsky een derde cannabisvariëteit. Die plant kwam van oorsprong voor in Rusland en kennen we nu als Cannabis ruderalis. In de jaren ’70 onderzochten taxonomen en botanisten opnieuw de beste categorisering voor de cannabisplant.

Ook nu is er nog discussie gaande over de juiste taxonomie van indica, sativa en ruderalis. Volgens wetenschappers zijn er echter genoeg waarneembare verschillen tussen de cannabisvariëteiten om ze als drie afzonderlijke soorten te erkennen. Voor dit artikel richten we ons alleen op indica- en sativa-variëteiten.

WAT ZIJN DE VERSCHILLEN TUSSEN INDICA EN SATIVA?

De duidelijkste verschillen tussen indica en sativa betreft fysieke kenmerken. De Amerikaanse botanicus Richard E. Schultes en een team van wetenschappers omschrijven sativa en indica als volgt:

• Sativa: Lang en nonchalant vertakt met smalle bladeren
• Indica: Korter met een conische vorm en bredere bladeren

De verschillen tussen indica en sativa kun je verklaren door te kijken naar hun geografische herkomst. Hieronder verdiepen we ons in de diverse verschillen tussen beide.

CANNABIS SATIVA

Cannabis sativa komt oorspronkelijk uit warmere, tropische klimaten. De plant groeit van nature in Thailand, Vietnam, Colombia, Mexico en zelfs in delen van Afrika.

Om de lange, hete en vochtige zomers te kunnen doorstaan, hebben sativa-planten zich aangepast. Ze ontwikkelden lange, slordige toppen met meer ruimte tussen de knopen en smallere bladeren. Hierdoor beschermt de plant zich van nature tegen de hoge luchtvochtigheid in deze streken en tegen bedreigingen als schimmels en plagen.

Omdat sativa-planten vaak langer zijn, zijn ze over het algemeen beter om buiten te kweken. Ze doen het met name goed in warme, tropische klimaten met lange zomers.

GROEIVERSCHIL: GROEI TIJDENS DE BLOEI

Indica- en sativa-planten zijn geneigd om drastisch verschillende groeisnelheden en -patronen te vertonen. Dit onderscheid wordt echter pas duidelijk aan het begin van de bloeifase.

Indica-planten gaan hierbij iets sneller groeien en winnen een beetje hoogte en vormen een dicht, bossig bladerdak. Sativa-planten ondergaan echter serieuze stretching. De verandering in de lichtcyclus veroorzaakt een hormonale vloedgolf die ervoor zorgt dat ze omhoog schieten, op zoek naar licht. In sommige gevallen kan deze zogenaamde 'groeispurt' ervoor zorgen dat planten in omvang verdubbelen. Wanneer ze diep in de grond of in grote potten staan, kunnen sativa's tot wel drie meter of hoger worden.

CANNABIS INDICA

Indica-planten anderzijds, komen van nature voor in koudere, drogere, bergachtige streken. De plant komt bijvoorbeeld voor in Nepal, India en andere gebieden op het Indiase subcontinent. De zomers zijn daar kouder en minder lang. Om met deze omstandigheden om te gaan, ontwikkelde Cannabis indica een kortere bloeitijd en een compacter bladerdak en compactere toppen.

Dankzij hun kleinere postuur en kortere bloeifase zijn indica-planten perfect om binnen te kweken. Je kunt ze daarbij makkelijk manipuleren met trainingstechnieken. Bovendien hebben ze vaak mooie, dikke toppen die er stevig en vol uitzien. Omdat ze zo snel bloeien, halen sommige kwekers met indica-planten in korte tijd meerdere oogsten binnen.

INDICA ONDERSCHEIDEN VAN SATIVA

Botanische documenten die teruggaan tot de 18e eeuw, beschrijven de visuele verschillen tussen de twee subtypen. Elk subtype heeft daarbij kenmerkende morfologische eigenschappen, van de bladeren tot de bloemen.

VERSCHILLEN IN BLAD

De bladeren vormen een van de gemakkelijkste onderscheidingspunten. Indica-planten hebben bredere fan leaves met dikkere vingers en sativa's hebben smallere en langere fan leaves met dunnere bladvingers.

Door een stapje achteruit te doen, kun je ook verschillen zien qua postuur. Indica-planten zijn struikachtiger en gedrongen, terwijl sativa-variëteiten langer en slanker zijn, met meer ruimte tussen de knopen.

DICHTHEID VAN DE TOPPEN

De twee subtypen produceren ook toppen met onderscheidende kenmerken. Je hebt echter een geoefend oog nodig om sativa van indica te onderscheiden als het gaat om geknipte wiettoppen. De meeste moderne strains zijn bovendien een kruising van beide, waardoor het bijna onmogelijk is om het dominante subtype te bepalen door alleen naar de toppen te kijken.

Over het algemeen zijn sativatoppen lichter, langer, dunner en luchtiger. Vaak ziet een zak met toppen van een sativa eruit alsof er veel meer materiaal in zit vanwege de lage dichtheid. Aan de andere kant zijn indica-toppen doorgaans juist compact en stevig.

AROMA EN SMAAK

Indica- en sativa-planten produceren opmerkelijke verschillen qua effecten. Je hebt echter veel cannabiskennis nodig om ze te kunnen onderscheiden op basis van de smaak alleen. Aromatische fytochemicaliën, bekend als terpenen, liggen ten grondslag aan de levendige smaak en geur van wiet. Elke strain bevat een andere verhouding van deze moleculen.

Pure sativa- en indica-planten hebben unieke terpeenprofielen die ervaren rokers van elkaar kunnen onderscheiden: indica-toppen bieden zoetere, rijkere smaken van honing en fruit en sativa-planten hebben een aardsere en brandstofachtige smaak.

ZIJN DE EFFECTEN VAN INDICA EN SATIVA ANDERS?

Naast morfologische verschillen maakt de cannabiscommunity ook onderscheid tussen sativa- en indicastrains op basis van hun effecten. Vrijwel de gehele cannabiscommunity is het erover eens dat sativa-strains stimulerend zijn en energie geven en indica’s vooral verdovend zijn.

Maar waar komt deze consensus vandaan? Zijn de effecten van sativa- en indica-wiet echt zo anders? Volgens sommige experts is er geen reden voor het gebruik van de termen indica en sativa als omschrijving van het effect van cannabis.

In 2016 publiceerde het tijdschrift Cannabis and Cannabinoid Research een interview met dr. Ethan Russo. Hij is Director Research & Development bij het International Cannabis and Cannabinoids Institute (ICCI). In dit interview^[1] zegt Russo: “het is onmogelijk dat termen als indica en sativa ons een goed beeld geven van de chemische stoffen in een specifieke plant. In het verlengde daarvan geven ze geen goed beeld van de effecten van een plant”.

In een geprinte editie van High Times deed dr. Kymron deCesare, Chief Research Officer bij Steep Hill Laboratory in Californië, een vergelijkbare uitspraak. Hij beweert dat indica en sativa niet veel meer zeggen over een plant dan de fysieke kenmerken.

MEESTAL EEN COMBINATIE VAN INDICA EN SATIVA

De meeste cannabisvariëteiten die je op de huidige markt tegenkomt, zijn hybriden. Deze bevatten genetica van zowel sativa als indica. De deskundige kwekers van Royal Queen Seeds bijvoorbeeld, gebruiken daarbij gespecialiseerde kweektechnieken. Daarmee brengen ze strains voort met unieke kenmerken, zoals een kortere bloeitijd, specifieke geuren, etc.

Naast de fysieke verschillen tussen indica en sativa, blijkt uit onderzoek ook dat de twee variëteiten mogelijk verschillende concentraties terpenen hebben. Dat is wellicht tevens een reden waarom de effecten anders zijn. Sommige bronnen bedelen de kenmerkende verdovende kwaliteiten van "zware indica"-cannabis bijvoorbeeld toe aan veel myrceen.

Myrceen is een terpeen dat in veel planten voorkomt. Je vindt het in onder andere hop, tijm, citroengras, mango, kardemom en natuurlijk cannabis. Dit terpeen geeft een aardachtig, licht peperachtige geur. Men denkt daarbij dat een hoge concentratie bij bepaalde cannabisstrains zorgt voor dat unieke slaperige effect.

Naast de stofjes op zich, zoals terpenen en cannabinoïden, is het ook belangrijk te overwegen hoe deze met elkaar samenwerken. Deze samenwerking verandert namelijk mogelijk onze ervaring met cannabis. De potentiële interactie van de chemische stofjes in wiet, kreeg van ’s werelds meest vooraanstaande onderzoekers de benaming “het entourage effect”.

INDICA VERSUS SATIVA: VEEL MEER DAN JE IN EERSTE INSTANTIE DENKT

We hopen dat dit artikel je wat duidelijkheid heeft gegeven omtrent de mythes over de verschillen tussen indica en sativa. Er zijn dus duidelijke morfologische verschillen tussen pure indica- en pure sativa-strains. De overige verschillen zijn echter minder makkelijk aan te wijzen en behelzen meer dan alleen genetica. Dankzij de onderverdeling in indica en sativa, heeft de cannabiscommunity echter een vocabulaire ontwikkeld waarmee we deze fascinerende plant toch kunnen classificeren en onderscheiden.