Wat doe je met zaadjes uit een zakje wiet?

Terwijl in steeds meer landen wiet gelegaliseerdwordt, hebben de meeste delen van de wereld nog steeds een verbod op de teelt, het bezit, het gebruik en de verkoop van wiet. Dat betekent dat de meeste wietgebruikers in veel landen hun toppen op de zwarte markt kopen, in plaats van in een coffeeshop. Daarbij wil het nog wel eens gebeuren dat er veel zaden in het zakje zitten.

Verdwaalde zaden in een zakje wiet noemen we in het Engels ook wel 'bag seeds'. Deze zijn voor sommige onervaren kwekers een aangename verrassing. Het zijn tenslotte gratis zaden waarmee je dezelfde geweldige wiet kunt kweken die je nu rookt, nietwaar? Nou ja, niet helemaal. Het kweken van dit soort zaden is een soort loterij, en is verre van ideaal. Hieronder gaan we in op de voor- en nadelen van het kweken van bag seeds, en wat je kunt verwachten.

Cannabisgenetica voor dummies: moeders, vaders, genotypen en fenotypen

Om de voor- en nadelen van het kweken van zaadjes uit een zakje wiet goed tegen elkaar af te kunnen wegen, moeten we bij het begin beginnen. We gaan hier wat dieper in op de genen van wiet en het proces van veredelen dat nodig is om moderne soorten te creëren, maar zonder al te technisch te worden!

In ideale natuurlijke omstandigheden reproduceren wietplanten zich wanneer een mannelijke plant een vrouwelijke plant bestuift. In sommige gevallen kunnen vrouwtjes echter ook zelfbestuivend zijn. Dit doen ze door naast hun gewone toppen ook stuifmeel producerende zakjes of meeldraden te ontwikkelen. Zelfbestuiving vindt meestal plaats als een reactie op stress. Zie het als een soort laatste poging van een plant om haar eigen voortbestaan te verzekeren. Dit fenomeen staat bekend als hermafroditisme en komt vrij vaak voor bij cannabis.

Wanneer een mannelijke plant een vrouwelijke plant bestuift, hebben de resulterende zaden een mix van genetische informatie van beide ouderplanten. Deze genetische blauwdruk staat bekend als het zogenaamde genotype. De manier waarop een wietplant die genetische informatie tot uitdrukking brengt, staat bekend als het fenotype. Dit kan sterk variëren. Vergelijk het met je broers of zussen: ondanks dat jullie familie zijn, kun je er toch behoorlijk anders uitzien. Zaden die afstammen van een vrouwtje dat zichzelf heeft bestoven, behouden daarentegen alleen de genetische informatie van de tweeslachtige plant die ze heeft voortgebracht. Daarnaast is de kans groot dat deze zaden ook tot tweeslachtige planten uitgroeien.

De complexiteit van het veredelen van geweldige wiet

Het enige dat je nodig hebt om een wietsoort te creëren, is een bloeiend vrouwtje en wat stuifmeel, toch? Helaas zit de vork iets anders in de steel, want als het zo makkelijk zou zijn, zou elke kweker haar of zijn eigen zadenbank hebben. Breeders besteden veel zorg aan het creëren van hun soorten en gebruiken speciale methodes zoals inteelt, terugkruisen, zelfbevruchting en andere technieken. Al deze methoden hebben als doel om bepaalde eigenschappen aan te scherpen die verband houden met de morfologie van een plant. Denk aan de topstructuur, de bloeitijd, het aroma, de concentraties cannabinoïden en meer.

Kortom, de bovengenoemde technieken stellen breeders in staat de genetische informatie die door een bepaalde kruising wordt geproduceerd, op te slaan. Hierdoor worden zaden gecreëerd die consistent fenotypen met dezelfde kenmerken produceren. Dit is essentieel, omdat je hiermee planten kan kweken met stabiele eigenschappen die consequent geweldige oogsten opleveren.

Zaadjes uit een zakje — een genetische loterij

De meeste moderne wietkwekers kiezen ervoor om zaadloze wiet te kweken, ook wel bekend als sinsemilla. Dat komt omdat niet-bestoven vrouwelijke planten grotere, compactere en meer harsrijke toppen produceren. Dit soort wiet zorgt voor een sterke, aromatische en smaakvolle rook. Bestoven planten produceren daarentegen toppen die vol zitten met zaden en vaak van slechte kwaliteit zijn. Als je dus zaadjes in je wietzakje vindt, is de kans groot dat dit niet de bedoeling was van degene die het heeft gekweekt.

Dus wat kun je van 'bag seeds' verwachten? Eigenlijk is het een pure, genetische loterij.

De zaadjes uit een zakje wiet bevatten genen van de ouderplanten die ze voortbrachten, en zullen veel variatie tonen in de eigenschappen van hun ouders. Dat komt omdat de soort niet is onderworpen aan alle processen die breeders gebruiken om bepaalde eigenschappen te definiëren en te stabiliseren. Wanneer je dus meerdere zaden in een zakje vindt, kun je verschillende resultaten in de kweekruimte ervaren. De ene plant kan een lang en slungelig, langzaam bloeiend fenotype zijn, terwijl ernaast een gespierd en snelbloeiend fenotype groeit. Dit kan zelfs voorkomen als bij zaden van dezelfde kruising.

Bij het kweken van zaadjes uit een wietzakje kun je het volgende verwachten:

Ziektes bij wietzaadjes

Veelvoorkomende ziektes bij wiet zijn wortelrot, toprot en echte meeldauw. Al deze ziektes veroorzaken visuele tekenen of symptomen op de bladeren, toppen of wortels van wietplanten. Bacteriën, schimmels en viroïden zoals Rhizopus, Alternaria of hop latente viroïde kunnen echter ook wietzaden infecteren. Professionele cannabis breeders voeren nauwkeurige kwaliteitscontrole uit om op deze ziekteverwekkers te testen. Zaden uit een wietzakje zijn echter uiteraard niet onderworpen aan dergelijke controles.

Deze zaden lopen daarom een groter risico op dit soort ziektes. Het kweken ervan vergroot het risico dat ziektes in je kweektuin terechtkomen en zich mogelijk naar andere planten verspreiden.

Tips voor het kweken van 'bag seeds'

Ben je klaar om een paar zaadjes uit een zakje wiet te kweken? Dit kan een leuke ervaring zijn voor hobbykwekers die weten hoe ze het aan moeten pakken. Volg onderstaande tips voor het beste resultaat:

• Gebruik betrouwbare kiemmethoden, zoals de methode met een vochtig vel keukenrol, om de kiemkracht te maximaliseren. Voor oude, harde en donkere zaden kun je overwegen om speciale kiemtechnieken te gebruiken, zoals het weken in water of waterstofperoxide.

• Houd zaailingen nauwlettend in de gaten en verwijder op tijd zwakke, zieke planten. Hierdoor kun je je richten op gezonde planten en tegelijkertijd minimaliseer je het risico dat ziektes en ziekteverwekkers zich in je tuin verspreiden.

• Zorg dat je de mannelijke planten verwijdert. Houd er rekening mee dat de kans groter is dat 'bag seeds' mannelijke planten produceren, zeker vergeleken met gefeminiseerde zaden van een breeder. Zorg er dus voor dat je weet hoe je het geslacht van wietplanten kuntherkennen.

• Wees alert op hermafrodieten. Eén hermafrodiete plant kan al een hele kweek verpesten, waardoor je met een berg aan hermafrodiete zaden blijft zitten in plaats van heerlijke toppen. Controleer je planten vanaf dag 1 regelmatig en verwijder hermafrodieten zo snel mogelijk uit je kweekruimte. Enkele veelvoorkomende tekenen van hermafrodieten zijn klokvormige stuifmeelzakjes die onder vrouwelijke toppen groeien, of gele ‘banaantjes’ die uit het midden van vrouwelijke toppen groeien.

• Kweek 'bag seeds' nooit samen met zaden die je van een breeder hebt gekocht. Op die manier loop je, als je problemen ondervindt met de gevonden zaadjes, niet het risico dat de problemen overslaan op je gekochte zaden.

• Als je een dure kweekruimte hebt, zoals een groot hydrocultuur systeem of een kweekruimte binnen, overweeg dan om een eenvoudigere en kosteneffectievere opstelling te gebruiken voor het kweken van gevonden zaden. Denk bijvoorbeeld aan een kleine binnentent. Zodra je je zwakke zaailingen en mannelijke planten eruit hebt gevist, kun je de resterende vrouwelijke wietplanten naar de binnentent verplaatsen en ze goed in de gaten houden, zonder dat je dure kweekproject risico loopt. Vergeet niet om stekken te nemen van de meest veelbelovende exemplaren. In het geval dat de planten goede eindresultaten opleveren, kun je ze laten uitgroeien zoals je normaal zou doen. Wie weet is het een schot in de roos!

Is het een goed idee om gevonden wietzaadjes te kweken?

Je kunt altijd proberen om zaadjes uit een zakje wiet te kweken. Wees er wel bewust van wat 'bag seeds' zijn en hoe ze verschillen van zorgvuldig veredelde zaden. Om het op te sommen:

• Zaden uit een wietzakje kiemen soms niet. Zaden die je bij een breeder hebt gekocht garanderen echter een hoge kiemkracht.

• Het is onmogelijk om vast te stellen waar 'bag seeds' vandaan komen, waardoor er planten met zeer willekeurige eigenschappen uit kunnen voortkomen. Professionele breeders daarentegen kunnen de afstamming van hun soorten vrij nauwkeurig bepalen. Dit geeft je een goed idee van wat voor soort planten je kunt verwachten. Dit maakt het een stuk eenvoudiger om planten te vinden die bij jouw kweekstijl passen.

• De kans is groot dat uit de door jou gevonden wietzaadjes mannelijke of hermafrodiete planten voortkomen. Gefeminiseerde zaden hebben daarentegen 99% kans om vrouwelijke planten te worden, wat een goede oogst garandeert.

Onze ervaring is dat doorgewinterde kwekers met een ingewikkelde en kostbare setup de zaadjes uit een wietzakje meestal links laten liggen, uitzonderingen daargelaten. Het risico van het kweken van mannelijke planten, herma's of vrouwelijke planten die teleurstellen, is gewoon niet de moeite waard als je met dure apparatuur werkt.

In plaats daarvan zijn 'bag seeds' een leuk experiment voor hobbykwekers die het leuk vinden om een paar planten tegelijk te kweken.

Deze telers hebben doorgaans geen hoge overheadkosten en kunnen het zich daarom veroorloven een gokje te wagen op middelmatige zaden. Houd er rekening mee dat niets vaststaat bij het kweken van dit soort wietzaadjes. Begin gewoon en kijk waar het schip strandt. Als je elke keer een oogst van de bovenste plank wilt veiligstellen, kies dan voor soorten van deskundige breeders. Als je helemaal los wilt gaan, kies dan voor F1-hybriden die gegarandeerde resultaten opleveren.