Kan wiet bijdragen aan de gezondheid van vrouwen?

Onderzoek schat dat de Amerikaanse markt van gezondheidsproducten voor vrouwen in 2030 een omzet van meer dan $ 58,- miljard zal bereiken. Deze markt richt zich op oplossingen voor diverse problemen waarmee vrouwen worden geconfronteerd. Hierbij moet je denken aan onvruchtbaarheid, endometriose, de overgang en osteoporose.Bepaalde medicijnen, naast veranderingen in de levensstijl, lijken bij deze klachten te helpen. Maar kan wiet ook een duit in het zakje doen?

Cannabis heeft een ware metamorfose ondergaan: het veranderde van een gevaarlijke drug in een wereldwijd omarmd wondermiddel. Steeds meer landen zijn begonnen hun cannabisbeleid te veranderen. Door afstand te nemen van draconische wetgeving en de wetenschap vrij baan te geven, is een omkeerpunt bereikt. Dat neemt echter niet weg dat bevooroordeelde media, supplementenbedrijven en nieuwe opkomende cannabis bedrijven een soort hype hebben veroorzaakt. Toch zijn er ook onderzoekers die wiet grondig en objectief onderzoeken, waarbij gerenommeerde bedrijven deze bevindingen in eerlijke producten omzetten.

Maar wiet is niet alleen veelbelovend voor gezondheidsproblemen van vrouwen. Vrouwen kunnen namelijk ook veel voor de snelgroeiende cannabisindustrie betekenen. Uit rapporten blijkt dat bijna de helft van de cannabisgebruikers in Amerikaanse staten met een progressief wietbeleid, zoals Colorado en Californië, vrouw is. Op deze plekken is wiet niet slechts een recreatieve drug, maar een levensstijl geworden. Vrouwelijke ondernemers lopen hier voorop in productinnovatie, en ontwikkelen producten voor verschillende aspecten van het vrouwenleven. Hierbij moet je denken aan speciaal badzout of supplementen om menstruatiekrampen te verzachten.

Hieronder gaan we in op twee aspecten van de vrouwelijke gezondheid waarbij wiet zou kunnen helpen. Namelijk de gynaecologie (de studie van het voortplantingssysteem) en verloskunde. We zoomen in op de wetenschap, en bekijken hoe bepaalde bevindingen de markt zouden kunnen beïnvloeden.

De geschiedenis van wiet en de gezondheid van vrouwen

Er loopt nog steeds veel onderzoek naar het therapeutische nut van wiet. Ondanks dat weten we door historische gegevens dat onze voorouders het al gebruikten om kwaaltjes te behandelen. Beschavingen uit eerdere tijdperken benutten daarbij verschillende delen van de wietplant, waaronder de toppen, wortels en zaden. Ook onderzochten belangrijke figuren uit de geschiedenis het therapeutische potentieel van wiet, van keizer Shen Nung tot Claudius Galenus.

Wiet heeft ook een rijke geschiedenis als volksgeneesmiddel in de verloskunde en gynaecologie, en de gezondheid van vrouwen in het algemeen. Het oudst^[1] bekende gebruik van cannabis bij vrouwelijke gezondheidsproblemen stamt uit het oude Mesopotamië. Zo heeft de Egyptische Farmacopee het over de vaginale toepassing van cannabis. Bovendien beschrijft de Ebers Papyrus, daterend uit 1534 voor Christus, wiet als hulpmiddel tijdens de bevalling. Maar de historische lijst is nog langer. Springen we een paar eeuwen vooruit, dan zien we bijvoorbeeld dat koningin Victoria (1819-1902 n.Chr.) naar verluidt maandelijks cannabisrecepten ontving van haar persoonlijke arts, Sir John Russel Reynolds, om menstruatie-ongemakken te verzachten. Reynolds schreef bovendien: "Indiase hennep is van groot nut bij krampachtige dysmenorroe."

De connectie tussen therapeutische wiet en vrouwen gaat dus behoorlijk ver terug in de geschiedenis. Maar historisch cannabisgebruik rechtvaardigt niet noodzakelijkerwijs het hedendaagse gebruik ervan. Dus, wat zegt de moderne wetenschap over wiet in relatie tot de verloskunde en gynaecologie? Lees snel verder en ontdek alles wat je moet weten.

Methoden om wiet te gebruiken

Er zijn talloze manieren om wiet te gebruiken. Voordat we dieper ingaan op enkele onderzoeken naar wiet in relatie tot de verloskunde en gynaecologie, zetten we enkele methoden op een rij:

• Roken: wiet verbranden is een eeuwenoude toedieningsmethode. De effecten komen hierbij snel op, maar het heeft ook gezondheidsrisico's.

• Vapen: deze moderne variant op roken maakt gebruik van lagere temperaturen om bepaalde fytochemicaliën te activeren, zonder dat het plantaardig materiaal verbrandt. Net als bij roken komen de effecten snel op. Hoewel het minder giftige bijproducten produceert, brengt het nog steeds gezondheidsrisico's met zich mee.

• Oraal: orale wietproducten zijn er in vele vormen, van gummies tot capsules en cakes. Bij deze toedieningsmethode duurt het een stuk langer voordat je de effecten op voelt komen. Dit omdat de THC en andere verbindingen eerst door de maag en lever moeten. Orale THC-rijke wiet is behoorlijk sterk, omdat de lever het molecuul hierbij in de krachtigere metaboliet 11-hydroxy-THC omzet.

• Sublinguaal: extracten en oliën die je onder de tong druppelt, krijgen snel toegang tot je bloedbaan. De stoffen diffunderen namelijk in het capillaire vaatbed dat onder je tong zit. Sublinguale producten zorgen voor snelle effecten, en omzeilen tegelijkertijd de gezondheidsproblemen die gepaard gaan met roken en vapen.

• Intravaginale toediening: het bekendste product dat in deze categorie valt, zijn met cannabinoïden doordrenkte tampons. De vagina wordt in de medische wereld ook gebruikt om medicijnen toe te dienen. Moleculen die hier geabsorbeerd worden, omzeilen het levermetabolisme en hebben zowel lokale als systemische effecten.

Het endocannabinoïdesysteem en de gezondheid van vrouwen

Wiet heeft op veel verschillende manieren invloed op het lichaam, waaronder via het endocannabinoïdesysteem (ECS). Het ECS staat bekend als de universele regelaar van je lichaam en helpt andere fysiologische systemen in balans ('homeostase') te houden. Dit netwerk bestaat uit signaalmoleculen die bekendstaan als 'endocannabinoïden', 'receptoren' en 'enzymen' en komt overal in het lichaam voor, inclusief het vrouwelijke voortplantingssysteem. Hedendaags bewijs suggereert dat het ECS helpt bij het reguleren van:

• De stemming
• Stress
• Het hongergevoel
• De botontwikkeling
• De activatie van neurotransmitters
• Ovariële endocriene secretie

Cannabinoïden en endocannabinoïden

Maar hoe beïnvloedt wiet het endocannabinoïdesysteem precies? Je zou zeggen dat een natuurlijke plant alleen willekeurig het menselijk lichaam beïnvloedt, toch? Nee hoor. Sterker nog, de cannabisplant doet dit op specifieke manieren! Cannabis bevat verschillende soorten moleculen, waaronder cannabinoïden. Verbindingen als THC en CBD zijn hier goede voorbeelden van. Sommige van deze chemicaliën (inclusief THC) bootsen de endocannabinoïden na die ECS-receptoren in het lichaam activeren. Dit betekent dat ze in principe het ECS kunnen 'hacken' en deze hoofdregulator van het lichaam kunnen beïnvloeden. Andere cannabinoïden, zoals CBD, werken op indirectere manieren. In plaats van ECS-receptoren te activeren, zijn deze in staat om tijdelijk enzymatische routes te verstoren^[2]. Hierdoor verhogen ze mogelijk het endocannabinoïden-niveau.

Wiet en de gynaecologie

Gynaecologie is een medisch gebied dat zich richt op ziekten die uitsluitend vrouwen treffen. Gynaecologen behandelen daarbij aandoeningen die het vrouwelijke voortplantingssysteem beïnvloeden, waaronder de vagina, eierstokken en baarmoeder. Voorbeelden zijn infecties, verschillende vormen van kanker, onvruchtbaarheid, incontinentie en het premenstrueel syndroom. Onderzoekers bestuderen momenteel of wiet hierbij een oplossing zou kunnen bieden.

Menstruatiepijn

Een steekproef^[3] met als sample meer dan vierhonderd vrouwen in Journal of Pain Resolution toont aan dat ongeveer 84% van de vrouwen menstruatiepijn ervaart, waarbij 43% bij elke menstruatie pijn heeft. Andere bevindingen suggereren dat 5 tot 10% van de vrouwen pijn ervaart die ernstig genoeg is om het dagelijks leven te verstoren. We zeiden eerder al dat koningin Victoria wiet gebruikte om haar daarbij te helpen, maar wat zegt het moderne onderzoek? Er bestaan nog geen gecontroleerde studies die dit hebben onderzocht. In een epidemiologisch onderzoek^[4] uit 2014 werd wel aan 192 vrouwen gevraagd of ze wiet gebruikten om menstruatiepijn te verzachten. Maar liefst 85% antwoordde 'ja', en 90% van hen zei dat wiet een positieve uitwerking op hun menstruatiepijn had. En hoewel er meer onderzoek met proefpersonen nodig is, hebben verschillende bedrijven al tampons met THC en CBD ontwikkeld.

Premenstrueel syndroom

Vrouwen hebben vaak verschillende klachten in de weken voorafgaand aan hun menstruatie. Dit kunnen onder andere zijn: stemmingswisselingen, gevoelige borsten, vermoeidheid en prikkelbaarheid. Samen staan deze symptomen bekend als het 'premenstrueel syndroom' (PMS). Ook in het geval van PMS bestaan er nog weinig studies naar de effecten van cannabis. Wel lopen er onderzoeken naar het effect van wiet op de slaap, de stemming en de gewrichten. Onderzoekers stellen dat deze factoren veel van doen hebben^[5] met PMS, en dat toekomstige studies moeten uitwijzen of cannabis kan helpen de symptomen van PMS te bestrijden.

Endometriose

Vrouwen van verschillende leeftijden kunnen met endometriose te maken krijgen. Dit treedt op wanneer baarmoederslijmvlies op een andere plek begint te groeien, zoals de eierstokken. Deze ongewenste groei veroorzaakt symptomen als bekkenpijn, pijn bij de geslachtsgemeenschap, onvruchtbaarheid en overmatig bloeden. Een paper in PLoS One documenteert een onderzoek^[6] waarin 252 vrouwen onthullen hoe zowel ingeademde als orale wiet hun endometrioseklachten beïnvloedt. De bevindingen zijn veelbelovend wat betreft het gebruik van geïnhaleerde cannabis bij gastro-intestinale symptomen, pijn en de stemming. Maar ook hier zijn meer gerandomiseerde gecontroleerde studies nodig om conclusies te kunnen trekken.

Seks

Seks heeft meestal als doel om door middel van fysiek genot intiemer met iemand te worden. Niet iedereen geniet er echter van, althans niet altijd. Angst, vaginale droogheid en een lage geslachtsdrift zijn allemaal factoren die kunnen zorgen dat vrouwen seks met hun partner vermijden. Kan wiet voor hen uitkomst bieden? Deze hamvraag wordt momenteel onderzocht. Zo probeerde onderzoek uit 2019^[7] in Sexual Medicine een verband te vinden tussen wietgebruik en seks, de seksuele functie bij vrouwen en orgasmes. Conclusies zijn er nog niet, maar het bedrijfsleven is wel volop bezig met het ontwikkelen van cannabisproducten om de seks voor vrouwen te verbeteren, zoals glijmiddel.

Menopauze

De menopauze is een fase waarin de menstruatie van een vrouw stopt vanwege een lagere hormoonspiegel. Iedere vrouw krijgt hier mee te maken. Meestal vindt de menopauze tussen de 45 en 55 jaar plaats. Doordat er minder hormonen als oestrogeen worden aangemaakt, ontstaan er verschillende symptomen, waaronder opvliegers, slaapproblemen, hartkloppingen, spier- en gewrichtspijn, gewichtstoename, verminderde zin in seks en migraine. Kan wiet bij dergelijke menopauzeklachten helpen? Het klinische onderzoek hiernaar staat nog in de kinderschoenen. Een studie^[8] in Menopause gaf echter wel aan dat de meerderheid van de ondervraagde vrouwen voorstander was van therapeutische cannabis bij aan de menopauze gerelateerde symptomen, zoals slaapproblemen, stemmingswisselingen en angst. En hoe zit het met CBD en de overgang? Ook hier ontbreekt nog bewijs, maar de cannabinoïde wordt al wel bij angst^[9], pijn^[10] en migraine^[11] getest.

Wiet en de verloskunde

Waar gynaecologie zich richt op de reproductieve gezondheid van vrouwen, gaat de verloskunde specifiek over zwangerschap, bevalling en de periode na de bevalling. Kan therapeutische wiet een positieve bijdrage leveren in deze bijzondere fase? Of doet het meer kwaad dan goed? Ontdek het hieronder!

Zwangerschap

Wietgebruik tijdens de zwangerschap is een zeer controversieel onderwerp. De gedachte aan een wietrokende, zwangere vrouw, is nou niet echt een populair beeld. Hoewel de meerderheid van de vrouwen tijdens de zwangerschap geen wiet gebruikt, blijkt uit data^[12] in Addictive Behaviors dat meer dan 14% van de Amerikaanse zwangere tieners de voorafgaande maand wiet had geconsumeerd. Een zwangerschap kan misselijkheid veroorzaken. Hierdoor vragen sommige vrouwen zich af of wiet hierbij kan helpen. Op dit moment lijkt onderzoek te suggereren dat het meer kwaad dan goed doet. Zo wordt prenatale blootstelling aan wiet in verband gebracht met een verminderde foetale groei en ontwikkeling. Wat betreft het gebruik van CBD tijdens de zwangerschap, raadt de Amerikaanse Food and Drug Administration^[13] (FDA) dit ten zeerste af.

Borstvoeding

Borstvoeding veroorzaakt bij veel vrouwen pijn. Dit kan een reden zijn om wiet als natuurlijke pijnstiller te overwegen. Maar wietgebruik na de bevalling kan een baby nog steeds aan risico's blootstellen. Cannabinoïden als THC zijn in vet oplosbaar, worden opgeslagen in de vetreserves van het lichaam en komen terecht in de moedermelk. Dit kan vervolgens sedatie en zwakte bij een pasgeboren baby veroorzaken. Op basis hiervan raadt^[14] het Center for Disease Control elke vorm van *wiet tijdens het geven van borstvoeding af.

De toekomst van cannabis in de verloskunde en gynaecologie

Wiet en de gezondheid van vrouwen lijken in de toekomst hand in hand te kunnen gaan. De eerste studies wijzen uit dat de plant effect op verschillende aandoeningen kan hebben. Bovendien wordt er gekeken naar symptomen die met andere ziekten overlappen. Daar komt nog bij dat vrouwelijke ondernemers de touwtjes steeds meer in handen nemen bij het ontwerpen van cannabinoïde-producten voor specifieke gezondheidsproblemen. Hoewel veel wetenschappelijk onderzoek nog in de kinderschoenen staat, zullen toekomstige bevindingen het gebruik van cannabisproducten voor verschillende gynaecologische problemen misschien wel rechtvaardigen. Op het gebied van de verloskunde ligt dit echter anders. Wetenschappers lijken in dit opzicht te concluderen dat wiet meer risico's met zich meebrengt, en raden wietgebruik daarom af.