De Interactie Tussen Wiet en Antidepressiva

De relatie tussen wiet, de geestelijke gezondheid en antidepressiva.

Wiet en de geestelijke gezondheid kenmerken zich door een controversiële — en soms paradoxale — relatie. Sommige wietgebruikers ervaren geestelijke veerkracht en verbetering van de stemming met cannabis en anderen hebben de plant nodig om ’s ochtends uit bed te komen. Weer andere mensen krijgen van wiet echter een gevoel van paranoia en andere stemmingsstoornissen.

Voor wat betreft wiet en depressie lopen de meningen in de medische wereld behoorlijk uiteen. Sommige studies geven aan dat bepaalde verbindingen uit de wietplant specifieke symptomen kunnen verzachten. Andere onderzoeken suggereren echter dat overmatig gebruik van wiet juist tot depressieklachten leidt, of andersom, en dat er een gevaarlijke interactie met conventionele medicatie kan optreden.

Lees verder en ontdek alles over de relatie tussen wiet, depressie en antidepressiva.

Wiet en de Geestelijke Gezondheid: een Ingewikkelde Relatie

Niet iedereen reageert hetzelfde op wiet en dat geldt zeker voor de geestelijke gezondheid. Veel mensen die bekend zijn met het effect van wiet zullen je vertellen dat het de stemming verbetert. Een paar trekken van een joint kunnen het dopaminegehalte laten stijgen, je minder nerveus laten voelen en je lijf tot rust brengen.

Hierdoor hebben veel mensen wereldwijd baat bij wiet in de aanpak van geestelijke gezondheidsklachten. Maar uit onderzoek blijkt dat cannabis ook negatieve gevolgen kan hebben voor de gezondheid. Er zijn geen studies die een directe link leggen tussen wietgebruik en depressie, maar uit enquêtes blijkt wel dat zware wietrokers vaker aan depressies lijden dan niet-gebruikers^[1].

Bij sommige mensen kan wiet ook latente gezondheidsklachten aanwakkeren.

Zo kunnen de psychotrope effecten van de plant schizofrenie en psychoses — ernstige psychische aandoeningen — aan het licht brengen bij personen die daar vatbaar voor zijn.

De cannabinoïde THC is verantwoordelijk voor het psychotrope effect van wiet; de plant bevat echter meer dan honderd cannabinoïden en de meeste daarvan zijn non-psychotroop. Moleculen als CBD kunnen zelfs de effecten van THC remmen en zijn dan ook veelbelovend op het gebied van de geestelijke gezondheid^[2].

Wiet en Antidepressiva

Maar liefst 350 miljoen mensen^[3] wereldwijd hebben last van depressie. Daarvan zijn er miljoenen die antidepressiva slikken^[4] om hun klachten onder controle te houden. Ook blijkt dat mensen met een depressie vaker wiet roken. Zowel cannabis als antidepressiva zorgen op de korte en lange termijn voor veranderingen in de hersenen. Vaak reageren deze middelen ook op elkaar. Voordat we ons gaan verdiepen in de veiligheid van deze combinatie, bekijken we welke effecten ze afzonderlijk hebben.

Hoe Beïnvloedt Wiet het Lichaam?

Wiet heeft interactie met diverse belangrijke fysiologische systemen. Zoals de naam al doet vermoeden, richten cannabinoïden zich vooral op het endocannabinoïdesysteem (ECS). Het ECS speelt een fundamentele rol bij het reguleren van veel andere systemen. Daarbij helpt het ons lichaam om de biologische balans, ofwel homeostase, in stand te houden.

De synaptische ruimte tussen de neuronen van het ECS bestaat onder andere uit drie hoofdcomponenten: receptoren, signaalmoleculen (endocannabinoïden) en enzymen die deze moleculen aanmaken en afbreken. Het interessante is dat de moleculaire structuur van fytocannabinoïden als THC vergelijkbaar is met die van endocannabinoïden. Daardoor kunnen ze zich aan dezelfde receptoren binden.

Nadat je een trek hebt genomen van een joint of bong, verspreidt de THC zich via de longblaasjes naar de bloedbaan en vervolgens naar de hersenen. Daar bindt de molecule zich aan CB1-receptoren van het endocannabinoïdesysteem en veroorzaakt het psychotrope effecten — een high.

Door deze binding stijgen ook het dopaminegehalte en de neuronale activiteit in de hersenen. Dopamine speelt een rol in het beloningssysteem van de hersenen. Het zorgt dat we genot ervaren, bijvoorbeeld na het eten of het sporten.

Door deze toename van neurotransmitters die je goed laten voelen, ervaren sommige gebruikers even verlichting van hun depressieklachten. Maar als je het langere tijd gebruikt, kan THC het dopamine-systeem juist gaan afstompen^[5]. Daarbij kan het de dopamine-respons op andere dopamine-bevorderende middelen of activiteiten zelfs blokkeren.

De neurogenese-hypothese suggereert dat depressie kan ontstaan door een verandering in de aanmaak van nieuwe neuronen in het brein^[6]. De mate van neurogenese ligt mogelijk ten grondslag aan hoe gezond en gelukkig je hersenen zijn.

Negatieve gebeurtenissen, zoals stressvolle of traumatische ervaringen, kunnen hier verandering in brengen en depressie veroorzaken.

Bewijs suggereert dat het endocannabinoïdesysteem helpt bij het reguleren van neurogenese. Men denkt daarbij dat cannabinoïden als THC en CBD dit proces in de hersenen helpen aansturen^[7].

CBD heeft ook interactie met talrijke lichaamssystemen, zoals serotonine-routes. Serotonine is een belangrijke regulator van de stemming en het welbevinden en speelt een belangrijke rol bij hoe we ons voelen. Doordat CBD dit systeem kan beïnvloeden, helpt de cannabinoïde mogelijk om de scherpe randjes van een zenuwachtig gevoel en innerlijke onrust af te halen^[8].

Hoe Beïnvloeden Antidepressiva het Lichaam?

Antidepressiva proberen de klachten van een depressie te verlichten door de chemie van de hersenen te veranderen. Er is niet één oorzaak aan te wijzen voor depressie, maar een verschuiving in de neurochemie als gevolg van een verslaving, emotionele gebeurtenissen of genetische factoren, kan leiden tot gevoelens van hopeloosheid, een naar gevoel en weinig zelfvertrouwen.

Antidepressiva helpen bij het reguleren van de neurologische activiteit doordat ze interactie hebben met systemen in de hersenen die de stemming reguleren. Een aantal van deze middelen vermeerdert en verlengt de aanwezigheid van hersenstofjes, zoals serotonine, in de synaptische ruimte in het brein. Uit onderzoek blijkt ook dat antidepressiva mogelijk verlichting geven bij depressieklachten doordat ze de neurogenese in de depressieve hersenen verbeteren, net zoals wiet.

Het interessante is dat het erop lijkt dat antidepressiva het endocannabinoïdesysteem^[9] in werking zetten. Langdurig gebruik leidt daarbij mogelijk tot langdurige neuroplastische veranderingen in de hersenen.

De Wisselwerking Tussen Wiet en Antidepressiva

Omdat zowel wiet als antidepressiva mogelijk verlichting geven, denken sommige gebruikers dat een combinatie van de twee nog betere resultaten geeft. Maar als je cannabis inneemt met gangbare medicatie kan dat gevaarlijke bijwerkingen hebben als je het niet goed doet. Bekijk onderstaande lijst en ontdek welke antidepressiva interactie hebben met wiet.

Soorten Antidepressiva

Alle onderstaande middelen behoren dan wel tot de categorie ‘antidepressiva’, maar ze werken niet allemaal hetzelfde. Door verschillende werkingsmechanismen kunnen de medicijnen een al dan niet gevaarlijke wisselwerking hebben met wiet. Verdiep je hieronder in de gebruikelijkste antidepressiva en ontdek of je ze veilig in combinatie kunt gebruiken.

• Tricyclische Antidepressiva

Tricyclische stoffen behoren tot de oudste antidepressiva. Vanwege hun niet-specifieke actiemechanisme hebben ze vaak meer bijwerkingen, vergeleken met nieuwere medicatie. Ze veranderen daarbij de chemie in de hersenen. Bekende merken zijn Tofranil en Surmontil. Deze middelen blokkeren de heropname van de neurotransmitters norepinefrine en serotonine en stimuleren het gehalte hiervan in de hersenen.

Bijwerkingen

Bekende bijwerkingen van tricyclische antidepressiva zijn slaperigheid, constipatie, wazig zicht en een posturale bloeddrukdaling (orthostatische hypotensie). Helaas is de kans groot dat deze medicijnen een negatieve interactie met wiet aangaan. Als je de twee combineert, kun je zelfs te maken krijgen met levensbedreigende hartritmestoornissen (tachycardie en aritmie).

• Selective Serotonin Reuptake Inhibitors (SSRI’s)

Tot de ‘selective serotonin reuptake inhibitors’ behoort onder andere de merknaam Prozac. Deze medicijnen hebben interactie met serotonine-receptoren in de hersenen. Ze klampen zich hieraan vast in de synapsen van neuronen en voorkomen dat cellen serotonine opnemen. Zo blijft een hoog serotonine-gehalte in de synaptische ruimte behouden, wat de stemming kan verbeteren.

Mogelijke Bijwerkingen

SSRI's kunnen op zichzelf diverse bijwerkingen veroorzaken. Denk aan angst, beven, gewichtsverlies en duizeligheid. Met deze medicatie loop je ook een risico op een negatieve interactie met wiet.

• Monoamine Oxidase Inhibitors (MAOI’s)

‘Monoamine oxidase inhibitors’ zijn effectief doordat ze de aanwezigheid van neurotransmitters in de hersenen verlengen. Dopamine, serotonine en norepinefrine behoren allemaal tot de chemische klasse monoaminen. Het enzym monoamine oxidase metaboliseert deze moleculen en breekt ze af. Door de werking van dit enzym te remmen, zorgen MAOI’s voor een verhoogd gehalte monoaminen in de synapsen.

Mogelijke Bijwerkingen

MAOI's gaan een negatieve interactie met talloze voedingsmiddelen aan. Voorbeelden zijn soja, salami, zuurkool, kaas en noten. Bekende bijwerkingen van deze medicatie zijn vermoeidheid, hoofdpijn, slapeloosheid en een verminderd of verhoogd libido. MAOI's kunnen ook een gevaarlijke interactie met wiet aangaan. Vermijd deze combinatie dus.

• Nieuwere Antidepressiva (SNRI’s)

Men gebruikt ‘serotonin and norepinephrine reuptake inhibitors’ (SNRI’s) voor de behandeling van depressieklachten als prikkelbaarheid en somberheid. Artsen schrijven deze medicatie ook wel onder de merknamen Fetzima en Cymbalta voor bij angststoornissen en zenuwpijn. SNRI’s zijn werkzaam doordat ze de heropname van zowel serotonine als norepinefrine blokkeren.

Mogelijke Bijwerkingen

Veel voorkomende bijwerkingen van SNRI’s zijn een droge mond en overmatig zweten. Voor de meeste mensen zijn deze middelen relatief veilig. Toch loop je wel risico op een negatieve interactie, indien met wiet gecombineerd.

Risicofactoren bij de Combinatie van Wiet en Antidepressiva

Er zijn meerdere risico’s aan de combinatie van wiet en antidepressiva verbonden. Vooral de combi van cannabis met tricyclische antidepressiva en MAOI’s is gevaarlijk. Het roken van wiet is in theorie veiliger als je nieuwere medicatie gebruikt, zoals SSRI's, maar dit is nog niet wetenschappelijk bevestigd.

Je moet in ieder geval altijd je huisarts raadplegen voordat je wiet gaat combineren met welke antidepressiva dan ook. Zo weet je zeker dat je een veilige combinatie gebruikt en niet je leven in de waagschaal stelt.

Afhankelijk van onder andere je persoonlijke en familiegeschiedenis loop je meer dan wel minder risico op negatieve bijwerkingen.

De Wisselwerking Tussen Wiet en Andere Psychiatrische Middelen

Wiet heeft mogelijk ook een wisselwerking met veel voorgeschreven medicatie tegen angst, namelijk benzodiazepinen (zoals Xanax). Er is geen onderzoek te vinden naar de interactie tussen de twee, maar beide onderdrukken het centrale zenuwstelsel. Bovendien kunnen beide stoffen sommigen helpen om gevoelens van nervositeit te verminderen, terwijl ze bij anderen juist paranoia en een versnelde hartslag veroorzaken.

Als je Xanax en wiet combineert, kan dat bijwerkingen geven als duizeligheid, sufheid, concentratieproblemen, onduidelijke spraak en verwarring. Er kan ook een wisselwerking optreden tussen cannabis en andere medicatie voor de geestelijke gezondheid, zoals het slaapmiddel Ambien.

Hoe Zit het met CBD en Antidepressiva?

De kans op een wisselwerking tussen CBD en antidepressiva is relatief groot. Hoewel de cannabinoïde geen psychotrope effecten veroorzaakt, bewerkstelligt het wel veranderingen in de chemie van de hersenen en de werking van de lever. CBD kan er namelijk voor zorgen dat de lever minder snel antidepressiva verwerkt, waardoor er meer in het lichaam achterblijft. Raadpleeg daarom altijd je huisarts voordat je CBD gaat combineren met antidepressiva. Dan weet je zeker of het al dan niet veilig is.

Kun Je Wiet en Antidepressiva Combineren?

Sommige antidepressiva veroorzaken een gevaarlijke interactie met wiet; andere zijn relatief veilig in combinatie te gebruiken. Hoe dan ook, overleg altijd met je huisarts als je beide wilt gebruiken. Soms kun je verbeterde resultaten ervaren, maar je moet wel zeker weten dat het veilig en verantwoord is.