De analyse van plantsap en de voordelen ervan voor wietteelt

Belangrijkste punten

• Plantsapanalyse is een revolutionaire tool voor wietkwekers.
• Het biedt realtime inzicht in de gezondheid van de plant en de voedingsstatus.
• Ontdek hoe je monsters verzamelt en de resultaten van saptesten interpreteert.
• Ontdek de toekomst van plantsapanalyse en hoe het de manier van wiet kweken zal veranderen.

Je kunt plantsapanalyse zien als een gezondheidscheck voor je wietplanten. De resultaten laten zien waar ze een tekort aan voedingsstoffen hebben, zodat je op basis van data beslissingen kunt nemen voordat er een heus gebrek optreedt. Ontdek hieronder alles wat je moet weten over deze baanbrekende technologie.

Wat houdt de analyse van plantsap in?

Door plantsap te analyseren, krijg je realtime inzicht in de gezondheid van wietplanten. Het werkt preventief en stelt kwekers in staat om in een vroeg stadium te reageren op onevenwichtigheden in voeding. Hierdoor kun je de verstoring van de gezondheid en productiviteit van je planten tot een minimum beperken.

Om deze techniek effectief te gebruiken als een hulpmiddel om de gezondheid van planten te beoordelen, moet je eerst meer weten over plantsap zelf, de substantie die deze methode probeert te onderzoeken. Sap is de vloeistof die voedingsstoffen, hormonen en andere essentiële moleculen door plantenweefsels laat circuleren. Je kunt het dus zien als de botanische tegenhanger van menselijk bloed.

Net zoals bloed door het menselijk lichaam stroomt via een complex netwerk van aderen en slagaderen, reist plantsap ook door een vasculair netwerk via de trekkracht van transpiratie. De xyleemvaten van planten hebben de taak om water en opgeloste mineralen te transporteren die via de wortels zijn verkregen. Het floëem verdeelt suikers en andere organische verbindingen die de plant tijdens de fotosynthese produceert.

De meeste wietkwekers merken pas dat hun planten een tekort aan voedingsstoffen hebben wanneer de symptomen zichtbaar worden, zoals verkleuring en minder vitaliteit. Ze moeten dan snel een oplossing zoeken voordat de situatie uit de hand loopt. Waar wij mensen een bloedtest ondergaan om tekenen van een dreigende ziekte te identificeren, kunnen kwekers plantsapanalyse gebruiken als een preventieve maatregel om mogelijke problemen te voorkomen. Door plantsap te bemonsteren en te analyseren, krijg je tenslotte realtime inzicht in de voedingsstatus van gewassen. Dit maakt snelle en effectieve aanpassingen mogelijk.

Inmiddels is de analyse van plantsap, naast microbioom-analyse en precieze bemesting, uitgegroeid tot een baanbrekende technologie voor wietteelt. Samen zullen deze hulpmiddelen het teeltproces stroomlijnen, mogelijke obstakels op de weg gladstrijken en de productiviteit maximaliseren.

Wat zijn de voordelen van plantsapanalyse?

Plantsaponderzoek is een mogelijk baanbrekende techniek als het om voedingsmonitoring bij wietteelt gaat. Natuurlijk heeft deze technologie voor de hand liggende toepassingen in commerciële kweekoperaties. Het is echter ook aantrekkelijk voor de hobbykweker die de best mogelijke resultaten wil behalen. Maar hoe verbetert deze aanpak de resultaten precies? Welke specifieke voordelen biedt het telers en hobbykwekers?

• Proactieve benadering van plantgezondheid

Er bestaan traditionele methoden om de gezondheid van je planten te beoordelen, zoals visuele inspectie. Toch kun je hierbij de problemen pas later herkennen, wanneer ze de groei en algehele gezondheid van je plant al negatief hebben beïnvloed. Een van de belangrijkste voordelen van plantsapanalyse is het opsporen van potentiële knelpunten voordat ze problematisch worden.

Als kweker kun je zo een proactieve rol spelen. In plaats van het substraat te wijzigen, voedingsstoffen toe te dienen en op het beste te hopen, kun je de effectiviteit van inputs en vruchtbaarheidsprogramma's in realtime volgen. Zo kun je snel beoordelen wat werkt en kleine problemen herkennen voordat ze uit de hand lopen.

• Realtime inzichten en datagestuurde beslissingen

Het testen van het sap van wietplanten is gunstiger dan meer algemene en 'langzamere' vormen van monitoring van voedingsstoffen. Natuurlijk kost het wat tijd om monsters naar een laboratorium te sturen voor een nauwkeurig resultaat. Inmiddels zijn er echter ook thuistesten die snelle, zij het minder gedetailleerde, resultaten bieden.

Deze handige testen geven je snelle informatie over de drie belangrijkste macronutriënten: stikstof, kalium en fosfor. Daarnaast krijg je ook inzicht in essentiële micronutriënten zoals mangaan, zink en boor. De mogelijkheid om de voedingsstatus van wietplanten te bekijken terwijl je ernaast staat, heeft een duidelijk voordeel: je kunt beginnende afwijkingen snel bijsturen.

Dat gezegd hebbende, het opsturen van analysemonsters naar een laboratorium brengt natuurlijk een wachttijd van ongeveer een week met zich mee. De gedetailleerde resultaten zijn echter nuttig voor het nemen van weloverwogen beslissingen in de kweektent of tuin.

Het nemen van monsters van zowel oudere als jongere bladeren schetst bijvoorbeeld een beeld van de beweging van mobiele voedingsstoffen in planten. Terwijl jongere bladeren voldoende fosfaat kunnen bevatten, hoeft dat bij oudere bladeren niet het geval te zijn. Dit geeft vroege tekenen van een tekort aan en stelt je in staat om snel en preventief te handelen.

• Tijdige en nauwkeurige toediening van voedingsstoffen

Sommige deskundigen geven de voorkeur aan drie verschillende plantsapmetingen gedurende het seizoen. Er zijn ook kwekers die voor wekelijkse analyses kiezen. Beide methoden zijn voldoende om een optimale voedingstoevoer te garanderen.

Als je wiet kweekt, kun je succes behalen door je aan een bepaald voedingsschema te houden. Toch houdt zo'n schema geen rekening met problemen die zich onderweg kunnen voordoen. Denk hierbij aan problemen met de pH van de aarde, wortelziektes, zoutgehalte, hittestress en talloze andere variabelen.

In plaats van een willekeurig schema te gebruiken voor de toepassing van voedingsstoffen, maakt de analyse van plantsap gebruik van echte data. Als kweker kun je dan je planten precies dat geven wat ze nodig hebben, wanneer ze het nodig hebben, rekening houdend met verschillende stadia van de groei.

• Plantkwaliteit en opbrengst

Als je ooit wiet of andere planten hebt gekweekt, heb je misschien al gemerkt dat je planten beter gedijen wanneer je de timing en hoeveelheid van je voedingsstoffen goed hebt afgesteld. Omgekeerd kunnen slechte timing en overmatige of onvoldoende voeding allerlei problemen veroorzaken. Denk aan simpele kwesties, zoals het verkleuren van bladeren, maar ook slechte opbrengsten en zelfs het afsterven van de plant.

Plantsapanalyse helpt je om de timing en hoeveelheid van voedingsstoffen in te stellen voor de beste resultaten. In de context van wiet vertaalt dit zich in grotere en overvloedigere toppen en aantrekkelijkere chemische profielen.

• Lagere kosten

Zaden, voedingsstoffen en kweekbenodigdheden kunnen snel een aanzienlijke investering worden, of je nu toezicht houdt op een commerciële teelt of regelmatig thuis wiet kweekt. Dit betekent dat elke magere of mislukte oogst financiële consequenties heeft.

Gezonde en goed gevoede planten bieden een groter rendement op de investering. Het monitoren van voedingsstoffen bij wietteelt vergroot de kans op succes en een plantsapmeting maakt dit gemakkelijker en nauwkeuriger dan ooit.

Wat is het verschil tussen een saptest en een weefseltest?

Bij de analyse van plantsap meet je de concentratie voedingsstoffen in wietplanten. Een weefseltest biedt een alternatief om de voeding van planten te beoordelen.

Een weefseltest verschilt echter aanzienlijk van een plantsapanalyse op verschillende manieren. Ten eerste meet het voedingsstoffen op vaste locaties. Een plantsapanalyse meet circulerende voedingsstoffen, terwijl weefseltesten voedingsstoffen meten die al in plantenweefsels zijn opgenomen.

Waarom is dit belangrijk? Omdat het meten van opgenomen voedingsstoffen historische gegevens oplevert; het vertelt een verhaal over de beschikbaarheid van voedingsstoffen op het moment van opslag, wat voor oudere bladeren enkele weken of zelfs maanden geleden kan zijn.

Daarentegen biedt plantsapanalyse inzicht in de beschikbaarheid van voedingsstoffen in realtime. Dit heeft als voordeel dat kwekers de eerste tekenen van een tekort kunnen detecteren, lang voordat de symptomen zich voordoen in een weefseltest.

Saptesten versus bodemtesten

Bodemtesten spelen een belangrijke rol in de landbouw, omdat het kwekers een nauwkeurige meting geeft van de voedingsstatus van de aarde. Hoewel het nuttig is, blijven er bepaalde blinde vlekken bestaan wanneer het geïsoleerd wordt gebruikt. Het geeft aan welke voedingsstoffen er in de bodem aanwezig zijn, maar maakt niet duidelijk in welke concentraties ze beschikbaar zijn voor planten.

Verschillende factoren kunnen de opname van voedingsstoffen verstoren, van wortelarchitectuur en pH tot hittestress en droogte. Hoewel de aarde er goed uit kan zien, kan weefsel- of sapanalyse belangrijke kwesties aan het licht brengen.

Hoe doe je een plantsapanalyse bij wietplanten?

De procedure voor het uitvoeren van een plantsapmeting is afhankelijk van het gebruikte type. De resultaten van in-field tests zijn beperkter, maar veel sneller en geven informatie over belangrijke voedingsstoffen. Labtests zijn grondiger, maar het duurt langer voordat je de gegevens ontvangt. Bekijk hieronder de richtlijnen voor elke methode.

• Laboratoriumtest

Het protocol voor een laboratoriumtest kan variëren, afhankelijk van het betreffende product/lab. Volg dus zorgvuldig de instructies op van het door jou geselecteerde product. Dat gezegd hebbende, ziet de procedure er ongeveer zo uit:

1. Verzenden: zorg ervoor dat je de verzending voorbereidt voordat je monsters verzamelt. Dit zorgt voor een snelle levering, wat helpt om de kwaliteit van de bladeren te behouden.
2. Etiket: zorg voor volledige informatie op het etiket, met de juiste naam en eventueel de naam van de kwekerij, datum van afname, soort plant, locatie en andere relevante informatie.
3. Verzamelen: verzamel de vereiste hoeveelheid van zowel jonge als oude bladeren. Neem het monster vóór 9 uur 's ochtends wanneer het sapniveau in de plantenvaten optimaal is.
4. Droog maken: verwijder overtollig vocht zoals dauw of regen. Je kunt dit doen door de bladeren tussen keukenpapier te leggen en voorzichtig aan te drukken, maar probeer pletten of kneuzen te voorkomen.
5. Verpakking voorbereiden: doe de jonge en oude bladmonsters in aparte plastic zakken. Druk de lucht uit elke zak en sluit ze af.
6. Bewaren: zorg ervoor dat je de monsters in de koelkast bewaart voordat je ze verzendt om hun kwaliteit te behouden.

• In-field testen

De technologie voor in-field testen is nog volop in ontwikkeling. Als gevolg hiervan testen de meeste slechts op een beperkt aantal voedingsstoffen. Zorg er nogmaals voor dat je de meegeleverde instructies nauwgezet opvolgt. Hoewel de instructies kunnen variëren, staat hieronder wat je kunt verwachten:

1. Bereid je voor op de monsterafname: probeer tussen 9-11 uur 's ochtends de monsters af te nemen. Selecteer een gezonde plant die geen duidelijke tekenen van ziektes of tekorten vertoont.
2. Verzamel monsters: verzamel de bladstelen van verschillende jonge bladeren en oude bladeren van de plant.
3. Bereid monsters voor: gebruik een schone schaar om de bladeren weg te halen, zodat je alleen de kale bladstelen overhoudt. Knip de bladstelen vervolgens in stukken van 1 cm.
4. Extractie: doe de jonge, afgesneden bladstelen in een knoflookpers en pers het sap in een schone beker of reageerbuis. Herhaal het proces met de oudere, afgesneden bladstelen en vang het sap op in een andere beker.
5. Analyse: voer de test uit volgens de instructies die op het product staan.

Resultaten van de plantsapanalyse interpreteren

Nadat je een in-field of laboratoriumtest hebt uitgevoerd, beschik je over interessante gegevens. Deze kun je gebruiken om de benodigde wijzigingen aan te brengen in je kweekmedium en bemestingsregime. Je moet echter eerst weten waar je op moet letten. Bekijk hieronder een paar van de belangrijkste datasets.

• Gradiënt versus nettoniveaus

De nettoniveaudataset verwijst naar de absolute niveaus van voedingsstoffen in de verzamelde monsters. De gradiënt dataset verwijst naar de verdeling van voedingsstoffen over verschillende plantcomponenten. Een plant kan normale nettoniveaus van voedingsstoffen vertonen, maar toch vatbaar zijn voor een tekort in een later stadium.

In het geval van de hierboven beschreven monsters helpen de gradiëntgegevens je te begrijpen hoe goed planten voedingsstoffen transporteren. Stel dat je nieuwe bladmonster bijvoorbeeld voldoende fosfaat bevat, maar de oudere bladeren deze macronutriënt missen. Dan kan dit duiden op een aankomend tekort aan fosfaat of problemen met de opname door de plant vanwege de omstandigheden in de bodem.

• Kationen-/anionenbalans

Plantsapanalyse toont ook de balans tussen kationen (positief geladen ionen) en anionen (negatief geladen ionen). Voedingsstoffen zoals calcium, magnesium, kalium en ammonium zijn kationen, terwijl nitraat, fosfaat en zwavel anionen zijn.

Aanbieders van zowel laboratorium- als in-field saptesten en -kits hebben streefwaarden voor de verhouding van deze componenten. Deze kunnen dienen als ideale referentiepunten voor kwekers in verschillende groeifasen. Als je op enig moment merkt dat de balans verstoord is, kun je het probleem oplossen door zowel de pH van de aarde aan te passen als voedingsstoffen toe te dienen.

Handelen naar de resultaten van plantsapanalyse

Nadat je de resultaten hebt geïnterpreteerd, kunnen de zaken op twee manieren verlopen: je ontdekt dat alles in orde is en dat je planten geen interventie nodig hebben, of er zijn problemen in aantocht en je moet actie ondernemen. Als je merkt dat de voedingsniveaus niet kloppen, kun je de volgende strategieën gebruiken.

• Bladsprays gebruiken

Als reactie op slechte nettoniveaus van een bepaalde voedingsstof, kun je het probleem snel verhelpen door de bijbehorende bladbemesting toe te passen. Door een oplossing op de bladeren van de plant te spuiten, wordt deze snel door de huidmondjes opgenomen. Test enkele dagen later opnieuw om de effectiviteit van de interventie te volgen.

• Het voedingsregime aanpassen

Wanneer de gradiëntniveaus afwijken, kun je een langzamere aanpak kiezen. Ervan uitgaande dat er geen bodemproblemen zijn, kun je simpelweg het voedingsschema aanpassen. Zo kun je hogere concentraties ontbrekende voedingsstoffen in oudere bladeren garanderen en de nettovoorraad van de ontbrekende nutriënten aanvullen.

Je hebt hier verschillende opties. Synthetische ionische zouten werken snel, maar beschadigen na verloop van tijd cruciale bodemmicrobiologie. Als alternatief kun je een biologische vloeibare meststof gebruiken met hoge niveaus van de ontbrekende voedingsstoffen. Het duurt langer voordat je effect ziet, maar deze producten behouden de bodemkwaliteit en helpen problemen met de opname van voedingsstoffen in de toekomst te voorkomen.

• De aarde verbeteren

Nu de voedingsstoffen voldoende zijn aangevuld, kun je aan de slag om de algehele gezondheid van de bodem te verbeteren. Een aanvullende bodemtest helpt je bepalen welke minerale stoffen je moet toevoegen. Richt je vervolgens op biologie. Mulch, compost en organisch materiaal helpen de microben die de nutriëntencyclus in je kweekmedium verbeteren.

De toekomst van sapanalyse bij wietteelt

De analyse van plantsap bevindt zich nog in de beginfase van technologische ontwikkeling. Als gevolg hiervan is de data uit in-field testen beperkt.

De ontwikkeling van vergelijkbare producten biedt echter een kijkje in de toekomst van sapanalyse bij wietteelt. Zowel de microbiometer (ontworpen om bodemmicroben te testen) als de bionutriëntenmeter (ontworpen om de voedingsdichtheid van voeding te testen) zijn compatibel met smartphones.

De komende jaren zullen we hoogstwaarschijnlijk de integratie van smartphone technologie in de wereld van plantsaponderzoek zien. Je kunt gebruiksvriendelijke apparaten verwachten die alle voedingsbehoeften van je plant testen. Daarbij krijg je belangrijke, realtime gegevens, gewoon in de palm van je hand!

De komst van deze technologie leidt zeker tot verandering in de manier waarop je wiet kweekt. Behalve puristen, die het liever beperkt houden, zal het zowel commerciële als hobbykwekers helpen om altijd de beste resultaten te behalen.