CBD en Degeneratieve Schijfziekte: Wat Je Moet Weten

Rugpijn is wereldwijd een van de belangrijkste oorzaken van disfunctioneren en chronische pijn. De oorzaak van rugpijn ligt in diverse musculoskeletale aandoeningen en zenuwstelselaandoeningen, waaronder degeneratieve schijfziekte (DDD). De Wereldgezondheidsorganisatie zegt dat al deze ziektes veel invloed hebben op het welzijn, de kwaliteit van leven en zelfs op iemands vermogen om te werken.

De Wereldwijde Plaag van Rugpijn: Welke Rol Speelt CBD?

Er zijn verschillende manieren om rugpijn te behandelen, maar slechts weinig daarvan zijn wetenschappelijk gevalideerd of bieden altijd resultaat. Een wondermiddel is er nog niet, maar kan het zijn dat wiet uitkomst biedt?

Mensen gebruiken wiet al duizenden jaren in de hoop mentale en fysieke klachten tegen te gaan. De harsrijke toppen van deze fascinerende plant zitten boordevol diverse fytochemische stofjes; meer dan honderd cannabinoïden en terpenen. Daarvan is CBD — of cannabidiol — een van de meest prominente.

In diverse klinische onderzoeken is CBD al veelbelovend gebleken, maar het onderzoek is nog pril. De wetenschap omtrent cannabis is nog volop in ontwikkeling, maar wat weten we tot dusver over de impact van CBD op DDD?

Wat Is Degeneratieve Schijfziekte?

DDD is geen specifieke diagnose, maar omvat meerdere ruggengraatproblemen, waarbij sprake is van slijtage van de tussenwervelschijven. Deze vitale structuren bevinden zich in alle belangrijke delen van de menselijke ruggengraat: in de nekwervel, de borstwervel en de lendenwervel. In totaal bevat de ruggengraat 23 schijven tussen de beweegbare wervels. Voordat we dieper ingaan op DDD, eerst iets over de tussenwervelschijven.

Tussenwervelschijven: een Anatomisch Overzicht

Tussenwervelschijven hebben in de menselijke ruggengraat meerdere belangrijke functies. Zo zorgen ze voor flexibele bewegingen tussen de wervels, zonder in te boeten aan kracht en stabiliteit. Ook vangen ze schokken op bij het wandelen, rennen, springen en andere activiteiten.

Als we vanuit anatomisch perspectief naar de tussenwervelschijven kijken, dan zitten ze eigenlijk vrij simpel in elkaar. Ze bestaan uit drie afzonderlijke delen:

• Nucleus pulposus: dit deel bevindt zich in het midden van de schijf en bestaat grotendeels uit water. Het gel-achtige materiaal bevat ook diverse soorten collageen en zorgt dat je in meerdere richtingen kunt bewegen. De nucleus pulposus zorgt voor drukweerstand in de wervelschijf.
• Annulus fibrosus: deze taaie buitenste laag bestaat uit meerdere lagen collageenvezels. Het is een ring van bindweefsel rondom de nucleus pulposus. Dit onderdeel biedt weerstand tegen te veel beweging in een bepaalde richting. De annulus fibrosus biedt vooral weerstand tegen spanning, in plaats van tegen druk.
• Vertebrale eindplaat: tussenwervelschijven bevinden zich tussen wervels, die verticaal langs de ruggengraat zijn gestapeld. Vertebrale eindplaten zijn speciale weefsels die zich tussen elke schijf bevinden en de twee structuren met elkaar verbinden. Ze zorgen ook voor verspreiding van voedingsstoffen binnen de schijven, waardoor die gezond en sterk blijven.

Aandoeningen die Verband Houden met Degeneratieve Schijfziekte

Onder de paraplu van DDD vallen veel verschillende aandoeningen. Hoewel ze elk hun eigen pathologische kernmerken hebben, hebben ze minimaal één ding met elkaar gemeen: geleidelijke beschadiging en slijtage van de wervelschijven. Tot deze aandoeningen behoren:

• Lumbale radiculopathie
• Artrose
• Wervelontsteking
• Myelopathie
• Lumbale stenose
• Degeneratie van het facetgewricht

Symptomen van Degeneratieve Schijfziekte

DDD zorgt voor diverse symptomen bij mensen die aan de ziekte lijden. Deze klachten zijn grotendeels afhankelijk van de onderliggende aandoening die degeneratieve schijfziekte veroorzaakt, maar er zijn ook overlappingen. Veel voorkomende symptomen zijn:

• Pijn bij het buigen of draaien van de ruggengraat
• Een ‘rammelig’ gevoel dat wijst op instabiliteit van de ruggengraat.
• Spierspanningen en spasmen
• Stekende pijn of pijnscheuten die naar de armen of benen uitstralen.
• Minder gevoel en tintelingen

Wat Is de Oorzaak van Degeneratieve Schijfziekte?

DDD wordt veroorzaakt door diverse mechanismen, variërend van genetische factoren tot invloeden van buitenaf en levensstijl. Hieronder lees je welke oorzaken de klachten kunnen hebben.

• Genen

Onderzoekers hebben bepaalde genen geïdentificeerd waardoor mensen meer kans hebben op het ontwikkelen van DDD. Zo verhoogt 5A allel polymorfisme het risico op versnelde slijtage van de wervelschijven, met name in de onderrug.

• Ouder Worden

Naarmate we ouder worden, kan ons lichaam minder goed weefsels genezen en regenereren. Hoewel men vermoedt dat veroudering van cellen en afbrekend collageen bijdraagt aan slijtage van de wervels, is er nog geen specifieke oorzaak gevonden. Maar we weten wel dat de concentratie van cellen in de annulus fibrosus afneemt naarmate we ouder worden. Bovendien verliezen de resterende cellen hun mogelijkheid tot deling en vermenigvuldiging.

• Mechanische Belasting

Hoewel lichaamsbeweging zorgt dat onze spieren, botten en andere weefsels sterk blijven, kan een teveel aan herhaaldelijke bewegingen juist bijdragen aan slijtage. Bezigheden, sport en andere dagelijkse activiteiten waarbij de ruggengraat overmatige krachten te verduren krijgt, kan zorgen voor een groter risico op het ontwikkelen van DDD.

• DDD: een Complexe Ziekte met Biopsychologische Factoren

Doordat het menselijk lichaam enorm complex is, is DDD geen eenvoudige aandoening. Zo heeft men met MRI aangetoond dat bepaalde mensen met veel wervelslijtage bijna geen pijn ervaren. Tegelijkertijd kunnen patiënten met minimale slijtage juist ernstige pijn hebben.

De pijnwetenschap hanteert een biopsychologische benadering bij de behandeling van rugpijn. Psychologische factoren, zoals catastroferen en angst voor bepaalde bewegingen, kan de pijnperceptie versterken en zorgen dat bepaalde interventies minder effectief zijn.

Hoe Helpt CBD bij Degeneratieve Schijfziekte?

Het lichaam geleidelijk aan meer belasting blootstellen en gezond laten bewegen kan aan het herstel van rugpijn bijdragen. Maar ook nieuwe interventiemethodes, zoals CBD, kunnen in de toekomst mogelijk een oplossing bieden.

• Potentieel om Schade aan Tussenwervelschijven te Verminderen

Voor 2014 was er nog maar weinig onderzoek naar CBD en DDD gedaan. Dit veranderde toen een onderzoeksteam van de Universiteit van São Paulo, Brazilië, **een studie naar de effecten van CBD op slijtage van de wervelschijven ging doen^[1]. Nadat de onderzoekers een model van DDD bij muizen hadden ontwikkeld, gaven ze vlak daarna gevarieerde doses CBD aan een experimentele groep.

De onderzoekers gebruikten MRI om op dag 2 en dag 15 na toediening de effecten van CBD te observeren. Vervolgens keken ze met behulp van histologische analyse ook naar beschadigingen op celniveau. Ze ontdekten dat CBD schade aan de tussenwervelschijven aanzienlijk kon verminderen. De cannabinoïde vertoonde met name indrukwekkende effecten in de annulus fibrosus. Maar de veranderingen in de nucleus pulposus waren minder significant.

• CBD Werkt In op het ECS en Zorgt voor Meer Anandamide

Maar hoe zorgt CBD dan voor deze positieve veranderingen? Nou, de molecule werkt in op talrijke systemen in ons lichaam en zorgt daarbij voor fysiologische verschuivingen. Zo heeft CBD interactie met het endocannabinoïdesysteem (ECS). Dit systeem bestaat uit twee soorten receptoren — CB1 en CB2 — die in het hele lichaam aanwezig zijn, maar met name in het zenuwstelsel en immuunsysteem.

CBD helpt mogelijk bij het verminderen van schade aan de wervelschijven doordat het interactie met deze receptoren heeft. Uit onderzoek moet echter nog blijken of deze receptoren zich ook in de tussenwervelschijven bevinden. CBD voorkomt daarnaast de afbraak van de endocannabinoïde anandamide, waardoor laatstgenoemde langer in het lichaam aanwezig blijft. Deze endocannabinoïde — ook wel bekend als de ‘geluksmolecule’ — heeft pijnstillende en ontstekingsremmende effecten die mogelijk een rol kunnen spelen bij het herstel van de wervelschijven.

• Potentieel om Ontstekingen te Verzachten

Omdat degeneratieve discopathie gepaard gaat met het vrijkomen van ontstekingsmoleculen, kijken wietwetenschappers of CBD een ontstekingsremmende werking heeft. Een studie uit 2014 in PLOS One onderzocht bijvoorbeeld of de cannabinoïde bescherming bood^[2] bij de degeneratie van de tussenwervelschijven bij ratten.

Ondanks hun rigoureuze inspanningen riep het onderzoeksteam op tot verder onderzoek naar de manier waarop CBD met celsignalen samenwerkt. Er zijn ook klinische proeven nodig om te zien in hoeverre de cannabinoïde werkt bij mensen die met deze aandoening kampen.

• CBD en de Psychologische Symptomen van Degeneratieve Schijfziekte

De behandeling van rugpijn vereist een brede benadering. Hoewel manuele therapie, krachttraining en speciale oefeningen zeker belangrijk zijn, heeft de psychische staat van patiënten tevens veel invloed op de pijnperceptie en het vermogen om met de aandoening om te gaan.

De psychische impact van DDD en chronische pijn kan tot diverse mentale aandoeningen leiden, zoals depressie, angst en catastrofering. Cannabidiol kan naast een mogelijke impact op de lichamelijke aspecten van de ziekte wellicht ook de psychische klachten verminderen.

Vroeg onderzoek wat betreft CBD en de mentale toestand is in ieder geval veelbelovend. Zo blijkt dat de cannabinoïde interactie heeft met het serotoninesysteem, wat mogelijk zorgt voor veranderingen in de manier waarop onze hersens op deze essentiële neurotransmitter reageren. Dat kan vervolgens veel impact op onze mentale toestand hebben. En, zoals we al eerder aangaven, zorgt CBD dat anandamide — een molecule die mogelijk de stemming verbetert — langer in de synaptische ruimte blijft^[3].

Onderzoek suggereert ook dat CBD mogelijk helpt bij het verminderen van stresssymptomen^[4]. Het interessante is dat overmatige stress de manier kan beïnvloeden waarop we pijn ervaren en ermee omgaan^[5]. Deze psychische toestand lijkt weer te worden aangedreven door chronische pijnklachten, waardoor mogelijk een vicieuze cirkel ontstaat. CBD kan deze stresssymptomen wellicht verlichten, wat de pijnperceptie beïnvloedt.

Hoe Kun Je CBD bij Degeneratieve Schijfziekte Gebruiken?

Simpel gesteld, is er geen eenduidig antwoord op deze vraag. Het onderzoek naar de impact van CBD op DDD is nog niet ver gevorderd. We kunnen ons niet baseren op klinische proeven en niemand weet wat de optimale dosering en toedieningsmethode bij deze ziekte zijn.

CBD gebruiken bij DDD is dus vooralsnog een experiment. Maar sommige gebruikers vinden wel dat ze er in zekere zin baat bij hebben. Raadpleeg natuurlijk wel altijd eerst je huisarts.

• Welke CBD-producten Moet Je Kiezen?

Als je ervoor kiest om CBD te gebruiken, dan adviseren we je dringend om alleen de beste producten te kiezen. De markt is nogal verzadigd, waardoor er grote verschillen in de kwaliteit van CBD-olie zijn. Er zijn veel goede producten verkrijgbaar, maar ook veel die nog niet zijn getest en die onbetrouwbaar zijn.

Wanneer je CBD-olie wilt kopen, dan raden we je aan om op drie specifieke dingen te letten. Ten eerste moet je voor full-spectrum olie kiezen. Deze producten bevatten alle nuttige fytochemische stofjes uit de wietplant — niet alleen CBD. In synergie met andere cannabinoïden, terpenen en flavonoïden heeft CBD hierbij grondigere effecten^[6].

Ten tweede moet je op zoek gaan naar producten waarbij gebruik is gemaakt van superkritische CO₂-extractie. Met deze geavanceerde methode worden alle gewenste chemische stofjes uit de plant gehaald, maar blijven ongewenste stoffen achter. Met CO₂-extractie loop je bovendien geen risico op schadelijke resten van oplosmiddelen.

Ten derde adviseren we om alleen producten te kopen die door derden zijn getest. Zo weet je precies wat er in je flesje zit. Deze mate van testen garandeert een zuiver product zonder contaminanten dat voldoet aan de THC-limiet.

De Toekomst van CBD bij Degeneratieve Schijfziekte

Degeneratieve schijfziekte is nog altijd een controversiële en complexe aandoening. We weten dat de pijn niet per se verband houdt met het beschadigde weefsel. Iemand die geen fysieke schade heeft aan de wervelschijven kan dus pijn ervaren en iemand die geen pijn heeft, kan juist ernstige schade aan de wervelschijven hebben. Bovendien hebben mensen met pijnklachten vaak ook last van mentale problemen, zoals angst voor bepaalde bewegingen en catastrofering.

Maar het onderzoek hiernaar is nog veel te weinig gevorderd om daarover iets met zekerheid te kunnen zeggen. Toch lijkt de cannabinoïde veelbelovend te zijn als onderdeel van een bredere benadering, met lichaamsbeweging en psychische interventie. Hopelijk zal nader onderzoek aantonen welke lichamelijke effecten CBD hierbij heeft en welke dosis en consumptiemethode optimaal zijn.