CBD en hart- en vaatziekten: wat je moet weten

Het cardiovasculaire systeem speelt een vitale rol in het lichaam. Dit systeem, bestaande uit het hart, de bloedvaten en het bloed, is verantwoordelijk voor de cruciale taak om voedingsstoffen, hormonen en zuurstof via de bloedbaan naar de cellen te transporteren. In combinatie met de longen en de nieren voert het ook afvalstoffen af door uitademing via de longen of de uitscheiding via de urine; het verwijdert stoffen zoals koolstofdioxide en stikstofverbindingen uit het lichaam.

Het cardiovasculaire systeem is zo essentieel voor ons welzijn dat een storing of falen zelfs catastrofale gevolgen kan hebben. En dat is helaas ook de harde realiteit waarmee miljoenen mensen wereldwijd worden geconfronteerd.

In dit artikel bespreken we alles wat je over hart- en vaatziekten moet weten. Daarnaast kijken we of cannabidiol (CBD) kan helpen in het gevecht tegen dit wereldwijde gezondheidsprobleem.

Wat zijn hart- en vaatziekten?

Hart- en vaatziekten zijn wereldwijd de belangrijkste doodsoorzaak. Enkele aandoeningen die hieronder vallen, zijn:

Hart- en vaatziekten kunnen talloze oorzaken hebben, maar levensstijl is een van de belangrijkste. Enerzijds kunnen veranderingen in dieet, lichaamsbeweging en het beperken van tabaksgebruik de levenskwaliteit aanzienlijk verbeteren.: veel gevallen van de 17,9 miljoen mensen^[1] die in 2019 door hart- en vaatziekten werden getroffen, hadden voorkomen kunnen worden.

• Zijn hart- en vaatziekten en hartziekten hetzelfde?

Dit is een veel voorkomende vraag, en de twee worden vaak door elkaar gehaald. Als we het hebben over hart- en vaatziekten, verwijzen we naar verschillende aandoeningen die het hart en de bloedvaten aantasten. Onder hartziekten vallen hartaandoeningen zoals coronaire hartziekten, hartritmestoornissen en hartklepaandoeningen.

Gezien hoe nauw beide met elkaar verbonden zijn, is het logisch dat sommige aandoeningen elkaar overlappen, omdat ze bijvoorbeeld in beide categorieën vallen. Simpel gezegd: alle hartziekten vallen onder de noemer hart- en vaatziekten, terwijl niet alle hart- en vaatziekten het hart treffen.

Typen hart- en vaatziekten

We hebben al kort een aantal aandoeningen besproken die onder de noemer van hart- en vaatziekten vallen, maar gezien de omvang en ernst van hart- en vaatziekten is het de moeite waard om er een aantal nader te bekijken. Door hart- en vaatziekten en hun oorsprong, of etiologie, te begrijpen, kunnen we ook beter begrijpen wat de rol is van het endocannabinoïdesysteem (ECS) en waarom wetenschappers onderzoek doen naar de impact van stoffen zoals CBD.

Voorbeelden van cardiovasculaire aandoeningen zijn:

Traditionele behandeling van hart- en vaatziekten

De behandeling van hart- en vaatziekten hangt af van de ernst van de aandoening, maar vaak ligt de focus op levensstijlaanpassingen. Dergelijke aanpassingen helpen niet alleen om ziektes te voorkomen, maar werken ook goed bij de rehabilitatie van patiënten.

• Veranderingen in de levensstijl: regelmatige lichaamsbeweging, veranderingen in het dieet en niet te veel alcohol drinken kunnen de ernst van hart- en vaatziekten aanzienlijk verminderen. Er gaan zelfs stemmen op dat de meeste gevallen van hart- en vaatziekten hierdoor kunnen worden voorkomen. De Wereldgezondheidsorganisatie noemt dit ook wel 'gedragsrisicofactoren'.
• Medisch ingrijpen: bij ernstige gevallen van hart- en vaatziekten, schrijven artsen meestal medicijnen voor of is er zelfs een operatie nodig. Beide zijn gericht op het verbeteren van de bloedstroom, door beschadigde slagaders te repareren, de hartslag weer regelmatig te maken of hartkleppen te vervangen.

De rol van het ECS bij hart- en vaatziekten

Laten we nu eens wat dieper ingaan op de rol van het endocannabinoïdesysteem bij de gezondheid van het hart^[2]. Onderzoek naar het ECS is nog in volle gang, maar wat we tot nu toe weten, is dat het de gezondheid van het hart ondersteunt. Het endocannabinoïdesysteem grijpt daarbij in wanneer het een gestreste of onevenwichtige toestand detecteert. Het ECS in het hart bevat een combinatie van CB-receptoren, niet-CB-receptoren en endocannabinoïden (door het lichaam geproduceerde stoffen die lijken op de cannabinoïden in cannabis).

• Cannabinoïdereceptoren

Er bestaan twee hoofdtypen cannabinoïde-receptoren, namelijk CB1 en CB2. Beide zitten door het hele lichaam verspreid, maar voor het hart zijn we vooral in CB2-receptoren geïnteresseerd (die voornamelijk in verband wordt gebracht met CBD). Dierstudies^[3] suggereren namelijk dat activering van CB2-receptoren atherosclerose en ischemie kan beïnvloeden.

• Endocannabinoïden

Met de rol van endocannabinoïden, met name anandamide, worden de zaken nog een beetje ingewikkelder. Dit komt omdat wetenschappers nog steeds niet zeker weten op welke receptor(en) anandamide inwerkt. Wat ze wel weten, is dat anandamide een rol kan spelen bij de ontspanning van de slagaders en andere aspecten van hart- en vaatziekten. Ze ontdekten echter dat anandamide mogelijk betrokken is bij het ontspannen van de slagaders en andere aspecten van cardiovasculaire ziektes, zoals aangetoond in een onderzoek bij muizen uit 2001 van de Universiteit van Cambridge^[4].

Als anandamide nuttig zou kunnen zijn voor de gezondheid van het hart, dan zit er nog een addertje onder het gras: deze endocannabinoïde blijft niet lang aanwezig. Dit is het gevolg van een natuurlijk enzym genaamd FAAH, dat AEA afbreekt in twee kleinere metabolieten.

CBD en de cardiovasculaire gezondheid

Onderzoeken gericht op de interactie tussen anandamide en FAAH, hebben wetenschappers in de richting van CBD gedreven. Het blijkt dat cannabidiol de FAAH-activiteit ^[5] enigszins kan remmen. Dit zou een nuttige interactie kunnen zijn wat de gezondheid van het hart betreft. Toch zijn er ook nog andere 'potentiële' werkingsmechanismen die meespelen, en is er nog veel meer onderzoek nodig om echt tot een wetenschappelijke consensus te kunnen komen.

En dan is er ook nog de balancerende invloed van CBD op het endocannabinoïdesysteem in het algemeen. Dan is er nog de balancerende invloed van CBD op het endocannabinoïde systeem als geheel. Cannabidiol verschilt van stoffen als THC of CBN, die zich voornamelijk binden aan de CB1 receptoren en in plaats daarvan een veel grotere affiniteit hebben met CB2 receptoren.

Met dat in gedachten is het makkelijk te begrijpen waarom wetenschappers de invloed van CBD willen onderzoeken^[6]. Voor een goede behandeling van hart- en vaatziekten is een juist begrip van het endocannabinoïde systeem essentieel, wil CBD nuttig zijn.

• Wat zijn de risico's van CBD?

Er is enig onderzoek gedaan naar de invloed van CBD op aandoeningen zoals hoge bloeddruk^[7] en ischemische cardiale aandoeningen^[8]. Dit onderwerp vereist echter wel voorzichtigheid. Eén studie gebruikte namelijk maar een klein sample, terwijl een andere een diermodel onderzocht.

Net zoals het wat voorbarig is om over praktische toepassingen te praten, kunnen we ook nog niet stellen dat er geen bijwerkingen zijn. Het eerlijke antwoord is dat we het gewoon nog niet weten. We hebben eerder al het potentieel van wiet, CBD en THC bij een hoge bloeddruk besproken. Een lage hartslag is normaal gesproken altijd gezonder, maar bij een te lage hartslag wordt de kans op syncope of ischemie door een bloeddrukreflex groter, wat vooral gevaarlijk is bij patiënten met aderverkalking.

Ook de mogelijke interactie van CBD met bepaalde medicijnen is een puntje van aandacht. Eerder hebben we al benadrukt dat voorgeschreven medicatie vaak wordt gebruikt om gevallen van hart- en vaatziekten te behandelen. Om alternatieve behandelingen te laten werken, moeten ze combineerbaar zijn met bestaande therapieën. Ook in dat opzicht is er nog veel onderzoek nodig.

Kan CBD het cardiovasculaire systeem ondersteunen?

De wisselwerking van CBD met het cardiovasculaire systeem lijkt nogal complex. Laten we daarom alles nog eens even samenvatten. Hart- en vaatziekten zijn een veelvoorkomend probleem dat miljoenen mensen over de hele wereld treft. De behoefte aan effectieve behandelingen is dan ook groot.Het probleem is natuurlijk dat het cardiovasculaire systeem door het hele lichaam loopt, waardoor het heel moeilijk is om er medicijnen en behandelingen voor te vinden.

De drijvende kracht achter het cardiovasculaire systeem is het endocannabinoïdesysteem, een regulerend netwerk dat helpt de lichaamsfuncties in evenwicht te brengen. Onderzoekers denken dan ook dat het ECS een cruciale rol kan spelen bij de gezondheid van het hart, en dat het van vitaal belang is dat het volledige potentieel ervan wordt onderzocht. Dit brengt ons bij CBD, een verbinding uit wiet en hennep die de functionaliteit van het endocannabinoïdesysteem kan verbeteren. Er is echter nog veel onderzoek nodig om alle factoren met elkaar te kunnen verbinden. Het goede nieuws is in ieder geval dat onderzoekers hoopvol zijn wat de relatie tussen CBD en hart- en vaatziekten betreft!